Κυριακή 21 Φεβρουαρίου 2010

Με αφορμή τη σημερινή Κυριακή της Ορθοδοξίας


[Το παρακάτω κείμενο γράφτηκε μόλις σήμερα, εν θερμώ και, συνεπώς, θα έπρεπε ίσως να αναρτηθεί στο “Σπουργίτι”. Χαλάλι του, όμως!...]


Με αφορμή τη σημερινή Κυριακή της Ορθοδοξίας


Κυριακή της Ορθοδοξίας σήμερα.

Περί ορθοδοξίας γενικώς έχω αναφερθεί, νομίζω, κάποιες φορές στο παρελθόν.

Περί Ορθοδοξίας, όμως, δεν νομίζω πως έχω αναρτήσει κάτι, αν και δεν σας κρύβω πως έχω γράψει αρκετά σε χειρόγραφα…

Το πιο σημαντικό απ’ αυτά που έχω γράψει αλλά δεν έχω ακόμα αναρτήσει είναι ότι Ορθοδοξία θα έπρεπε να σημαίνει “Καινή Αγαπητική Κοινωνία” και όχι μια θρησκεία.

Το πιο σημαντικό απ’ αυτά που δεν έχω γράψει ακόμα, αλλά το σκεφτόμουν κατά τη διάρκεια της σημερινής λειτουργίας, είναι ότι, εκτός από την Ορθοδοξία θα πρέπει να μας απασχολεί, ακόμα περισσότερο, η Ορθοπραξία!... (…που μακάρι να την είχαμε αναδείξει και αυτή σε ουσιαστικό με “Ο” κεφαλαίο!...)

[Στο μεταξύ, από τραγική ειρωνεία της τύχης, αμέσως μετά τη σημερινή λειτουργία θα ακολουθούσε, όπως διαπίστωσα, ένα μνημόσυνο για κάποια Ευδοξία. Ναι, έτσι όπως το ακούτε: Ανήμερα της Ορθοδοξίας, μνημόσυνο για την Ευδοξία!...]


Προς μεγάλη μου χαρά και ικανοποίηση, για άλλη μια χρονιά άκουσα να διαβάζεται μόνο το

«Οπροφταις εδον, οἱ ἀπστολοιςδιδαξαν, ἡ ᾿Εκκλησας παρλαβεν, οδιδσκαλοιςδογμτισαν, ἡ οκουμνης συμπεφνηκεν, ἡ χριςςλαμψεν, ἡ ἀλθειαςποδδεικται, τψεδοςςπελλαται, ἡ σοφαςπαρρησισατο, ὁ Χριστςςβρβευσεν, οτω φρονομεν, οτω λαλομεν, οτω κηρσσομεν Χριστν τνληθινν Θενμν, κατος ατοῦ ἁγους, ἐν λγοις τιμντες, ἐν συγγραφας, ἐν νομασιν, ἐν ναος, ἐν εκονσμασι, τν μνς Θεν καΔεσπτην προσκυνοντες κασβοντες, τος δδιτν κοινν Δεσπτην, ὡς ατογνησους θερποντας τιμντες κατν κατσχσιν προσκνησινπονμοντες. Ατη ἡ πίστις τνποστλων, ατη ἡ πίστις τν πατέρων, ατη ἡ πίστις τνρθοδξων, ατη ἡ πίστις τν οκουμνηνστριξεν»

και όχι το

«Αρείω τω πρώτω θεομάχω ανάθεμα! […] Νεστορίω τω θεηλάτω... και Ουαλεντίνω ανάθεμα!»

Τα αναθέματα και η μισαλλοδοξία δείχνουν, κατ’ εμέ, αδυναμία και φόβο, η δε υπόμνησή τους και δη στα σημερινά χρόνια ηχούν τουλάχιστον παράδοξα και ανοίκεια [τουλάχιστον στα δικά μου αυτιά... δηλαδή στα αυτιά ενός ακόμα ορθόδοξου που για κάποιους “σκληροπυρηνικούς” ορθοδόξους “παλαιάς κοπής” πιθανόν να είμαι αιρετικός… κι ας κατηγορούνται κι αυτοί, από άλλους, ως “προτεσταντίζοντες”…]

Όπως παράδοξη και ανοίκεια μου ακούστηκε και μια φράση του ιερέα, λίγο πριν από την Απόλυση, της οποίας το νόημα ήταν πως η άφιξη τόσων πολλών αλλοθρήσκων μεταναστών στην χώρα μας γίνεται βάσει οργανωμένου σχεδίου, ώστε να αλλοιωθεί η θρησκευτική ποσόστωση των πιστών στη χώρα μας.

[“Αυτά τα πράγματα πρέπει να λέγονται, πού και πού, εδώ”, κατέληξε ο ιερέας, φράση που, σε συνδυασμό με τα προλεχθέντα, με αναστάτωσε και, μάλιστα, με δυσκολία κρατήθηκα να μην του απαντήσω αμέσως, εκεί και τότε, “να ακούγεται, όμως, και να σταθμίζεται, και η τυχόν αντίθετη άποψη που επίσης διατυπώνεται στο πλαίσιο της Εκκλησίας”… Και δεν το έκανα ακριβώς διότι μου φάνηκε, τουλάχιστον εκείνη τη στιγμή, ότι αυτό απαιτούσε η ορθοπραξία (την οποία σκεφτόμουν και περί της οποίας έγραψα προηγουμένως…) Κι ας είχα, στη συνέχεια, μεγάλη εσωτερική σύγκρουση για το τι επέβαλε πράγματι η ορθοπραξία… Διλήμματα που συχνότατα, πιστεύω, έχουμε όλοι, είτε όταν κάνουμε είτε όταν δεν κάνουμε κάτι, που δεν μπορεί να θεωρηθεί με ασφάλεια ως “σωστό” ή “λάθος”…]

Την άποψη αυτή, βεβαίως, δεν την άκουσα για πρώτη φορά. Υπάρχει μάλιστα και σε παραλλαγή που αφορά την ποσόστωση των εθνικών μειονοτήτων σε σχέση με τους Έλληνες στην χώρα μας. Απόψεις για τις οποίες, βεβαίως, πολλά μπορούν να λεχθούν, για το εάν δηλαδή γίνονται βάσει σχεδίου. Δεν είναι στις προθέσεις μου να το κάνω εδώ και σήμερα…

Τουλάχιστον για την ώρα, τρεις – τέσσερεις “σκόρπιες” σχετικές σκέψεις:


1

Τί φοβάται… τί είναι δυνατόν να φοβάται απ’ την “πλημμυρίδα” των αλλοθρήσκων αυτό που λέμε όλοι “Ορθοδοξία” (και εννοούμε, μ’ αυτή τη λέξη, ένα σωρό διαφορετικά πράγματα ο καθένας μας…); Πολύ δε περισσότερο, θα έγραφα, πώς είναι δυνατόν να φοβάται (γενικώς και αορίστως, ο,τιδήποτε!...) η Ορθοδοξία; Αφού είναι Ορθοδοξία δεν είναι δυνατόν να φοβάται το παραμικρό. Μήπως σφάλλω, Ορθόδοξοι φίλοι μου; Ούτε ο Θεός, ούτε η Αλήθεια, τα δύο (που ουσιαστικά είναι ένα) στηρίγματα της Ορθοδοξίας, είναι νοητό να φοβούνται κάτι! Έτσι δεν είναι;…

Ακόμα κι αν δεχθούμε (με μια ιδιαιτέρως καλπάζουσα φαντασία, βεβαίως!...) ότι αυτή η “πλημμυρίδα” θα μπορούσε να οδηγήσει, κάποια στιγμή, σε αριθμητική υπεροχή των αλλοθρήσκων ή, ακόμα χειρότερα (λέμε, τώρα!...) και σε διώξεις ορθοδόξων χριστιανών… τι καλύτερο, υπό μια ορθόδοξη θεώρηση, αφού “η Ορθοδοξία διωκόμενη μεγαλουργεί” και σε τέτοιες περιπτώσεις δημιουργεί Μάρτυρες και Αγίους;!...

Ούτε εύχομαι ούτε προβλέπω, βεβαίως, τέτοιες καταστάσεις. Και φυσικά δεν τα γράφω όλα αυτά, πιστέψτε με, με οποιαδήποτε σκωπτική ή ειρωνική διάθεση. Απλά θέλω να θυμίσω ότι, αν το καλοσκεφτούμε, νομίζω πως έχουμε χάσει ή ξεχνούμε το νόημα και την ουσία της Ορθοδοξίας, δηλαδή το βίωμα και όχι τα επιφαινόμενα…


2

Η σημερινή γιορτή - Κυριακή της Ορθοδοξίας συνδυάζεται και με την Εξωτερική Ιεραποστολή [Επ’ ευκαιρία: Ευτυχώς, ιστορικά – διαχρονικά, οι Ορθόδοξες Ιεραποστολές δεν έχουν κατηγορηθεί ποτέ ότι υποκρύπτουν πολιτικά ή/και επιχειρηματικά συμφέροντα, όπως έχει κατ’ επανάληψη συμβεί με αυτές της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας]. Την προσπάθεια, δηλαδή, να γίνει γνωστό το μήνυμα – κήρυγμα – ευαγγέλιο του Χριστού στους λαούς όλου του κόσμου. Γιατί αυτό είναι διαφορετικό απ’ την ενδεχόμενη προσπάθεια των άλλων θρησκειών να διαδώσουν τα δικά τους πιστεύω (και) στην χώρα μας; Αυτό που εμείς (βλέπουμε και) θεωρούμε απαράδεκτο προσηλυτισμό, για κάποιους είναι, αντιστοίχως, ιεραποστολή… και τούμπαλιν!...


3

Το έγραψα παραπάνω, το επαναλαμβάνω και πάλι εμφατικά: Η Ορθοδοξία είναι… ή μάλλον θα έπρεπε να είναι… ή (αν προτιμάτε…) νομίζω εγώ [πέστε με ορθόδοξο – πέστε με αιρετικό!...] πως είναι “Καινός Τρόπος Ζωής”, Ευαγγέλιο για “Καινή Αγαπητική Κοινωνία”, Εκκλησία!... Καλώς ή κακώς έχει επικρατήσει γραμματικά και έχουμε αποδεχθεί την λέξη “Χριστιανισμός” που ταιριάζει [:κάνει ρίμα και… ομοιοκαταληξία] σε όλους τους άλλους “-ισμούς”, συμπεριλαμβανομένων, βεβαίως, και των (άλλων) θρησκειών (Ιουδαϊσμός, Μωαμεθανισμός, Βουδισμός, Ινδουισμός κ.λπ.). Ας αντισταθούμε, τουλάχιστον, στο να επικρατήσει λεκτικά και, ιδίως, ουσιαστικά, ένας “Ορθοδοξισμός”… Έχει μεγάλη σημασία, θαρρώ… Σημασία που μπορεί να γίνει αντιληπτή και κατανοητή απ’ τα πολύ μεγάλα ως τα πολύ μικρά και καθημερινά… Όπως και να το κάνουμε, για παράδειγμα, άλλο πράγμα είναι ο καθωσπρεπισμός και άλλο η Ευγένεια, άλλο πράγμα ο φιλελευθερισμός και άλλο η Ελευθερία κ.λπ.


4

Νομίζω πως κακώς ασχολούμαστε και δή τόσο πολύ με τους άλλους και τα /τους γύρω μας, αντί να ενδιαφερόμαστε για τα “καθ’ ημάς” και τα “ένδον”. Όσο σημαντικό και αν (νομίζουμε πως) είναι το κακό γύρω μας. Δεν ξέρω αν έχω σχηματίσει εσφαλμένη εντύπωση, από παραπλανητικές προσλαμβάνουσες παραστάσεις, αλλά νομίζω ότι αν όχι όλοι μας, τουλάχιστον πολλοί από τους κατ’ όνομα Χριστιανούς, αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο και σκέψη στο Κακό, στον Διάβολο και τις παγίδες του, παρά στον Θεό και στα αγαθά του, τις αρετές. Σε τελική ανάλυση δεν πρέπει να μας νοιάζει πώς θα αποφύγουμε την κόλαση, αλλά πώς θα κατακτήσουμε τον Παράδεισο, ή πώς θα τον απλώσουμε στη Γη. Όχι πώς θα αποφύγουμε τον θάνατο, επιβιώνοντας, αλλά πώς θα ζήσουμε!...


Και του χρόνου!...

…με ορθοδοξία και ορθοπραξία…


Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2010

Με αφορμή ένα σχέδιο του Escher


[Το παρακάτω κείμενο το έγραψα πριν από αρκετά χρόνια. Θα ήταν δυνατόν, όμως, ίσως, να το έχω γράψει και χθες…]:


«[…]

Βίοι παράλληλοι… Ψυχές που μπλέκονται… σαν συμπληρωματικές η μία στην άλλη… κάτι σαν ένα κομμάτι puzzle που έλειπε… ο ένας του άλλου…

…Και ξαφνικά μου ’ρχεται κατά νου η λέξη “δυαδικότητα”… τα περί γιν – γιανγκ κ.λπ., αλλά και περί…

[…άσε τα αυτά για την ώρα, για μια άλλη φορά, διότι…]

…μου ήρθε ακόμα και ξύπνησε μέσα μου η γοητεία που χρόνια ασκεί μέσα μου ο κόσμος των παράξενων σχεδίων του Escher. Ιδίως αυτό που, αν θυμάσαι, παριστάνει δυο χέρια που το καθένα κρατά ένα μολύβι και σχεδιάζει το άλλο… την ίδια στιγμή… ταυτόχρονα!...



Τι όμορφο που ακούγεται (και φαίνεται και είναι!...), ιδίως δε ο συμβολισμός του!...

Το ένα χέρι να δίνει ζωή και ύπαρξη στο άλλο, κι εκείνο να “σπεύδει”, σαν πρώτη του ενέργεια, ταυτόχρονα, να δίνει ζωή στο άλλο… σ’ εκείνο που το δημιούργησε, σ’ ένα ατέλειωτο κύκλο, που όμως εμπεριέχει το μήνυμα πως υπάρχουμε και παίρνουμε ζωή μέσα απ’ τη ζωή και την ύπαρξη του άλλου, ο οποίος επίσης υπάρχει και παίρνει ζωή απ’ τη δική μας ύπαρξη…

….Αυτό το “πάντρεμα” που μου φέρνει στο νου και το “πάντρεμα” και την αλληλεπίδραση των συνηθειών και των συναισθημάτων μας…»


Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2010

Ελευθερία και Διαφορετικότητα


Ελευθερία όλοι μας υπόσχονται, μας τάζουν.

Ελευθερία ανάπηρη, όμως, εννοούνε όλοι!...


Ο Χριστιανισμός δέχεται ότι ο Θεός, πάνσοφος και πανάγαθος, δημιούργησε τον άνθρωπο ελεύθερο. Παρότι δε, ως παντοδύναμος, θα μπορούσε, κάλλιστα, να καταστρέψει το Κακό, δεν το έκανε και δεν το κάνει. Ανέχεται (αν αυτή είναι η θεολογικώς ορθή έκφραση) όχι απλά το διαφορετικό, αλλά και τον κατ’ εξοχήν αρνητή Του, τον υβριστή Του και μεγάλο διαβολέα Του, τον διάβολο. Και όμως, δυστυχώς, πολλοί από αυτούς που τον πιστεύουν, αποδεικνύονται “βασιλικότεροι του Βασιλέως” (δηλαδή χρίζονται αυτοκλήτως, στην πραγματικότητα, ανώτεροι κι από τον ίδιο τον Θεό, που λένε ότι πιστεύουν…) και όχι απλά δεν ανέχονται, αλλά εύχονται και επιδιώκουν την εξόντωση καθενός που θεωρούν ότι ίσως “αποκλίνει” έστω και ελάχιστα. Διότι, βεβαίως, συχνά η εχθρότητά τους δεν περιορίζεται κατά των “απίστων” και των “αλλοθρήσκων”, αλλά φθάνει στην έξαρσή της όταν στρέφεται κατά των “αλλοδόξων”. Είναι πραγματικά εξωφρενική η “μαχητική αγωνιστικότητα” που δείχνουν, δηλώνοντας “ορθόδοξοι”, εναντίον των αλλοδόξων, των αιρετικών, των “πλανημένων”…

Η μεγάλη τους πλάνη, θαρρώ…

[Κι ας με χαρακτηρίσουν, γι’ αυτό, “αιρετικό”… Ας με ρίξουν στην πυρά!...]

Κατ’ εμέ, η ορθόδοξη άποψη της Ορθοδοξίας είναι ότι “όπου το Πνεύμα Κυρίου, εκεί Ελευθερία”!...

Γι’ αυτό και ανέχομαι, τουλάχιστον, καθέναν που έχει διαφορετικές ιδέες και απόψεις από εμέναν, ακόμα και αν δεν αποδέχομαι, βεβαίως, τις απόψεις τους…

Γι’ αυτό και ψιθυρίζω ή κραυγάζω, ανάλογα με την περίπτωση, αλλά πάντοτε με αγωνία: Όχι ανελευθερία στο όνομα του Θεού, όχι μίσος στο όνομα της Αγάπης!...

Κάποιοι, στο όνομα της ελευθερίας, θέλησαν και θέλουν απελευθέρωση απ’ τις θρησκείες ή και απ’ τον Θεό. Δικαίωμά τους! Ελεύθερη επιλογή τους, απόλυτα σεβαστή…

…Μόνο που φοβούμαι πως πάρα πολλοί και από αυτούς πέφτουν στην ίδια παγίδα, κάνουν το ίδιο λάθος: Δεν ανέχονται τις διαφορετικές απόψεις και εχθρεύονται τους θρησκευόμενους ή τους πιστούς. Κι αν είχαν τη δυνατότητα θα ήθελαν να τους εξαφανίσουν από προσώπου της γης…

Τα μεγαλύτερα εγκλήματα δεν έχουν γίνει μόνο στο όνομα του Θεού… ή του όποιου θεού…

Εξίσου μεγάλα εγκλήματα έχουν γίνει και στο όνομα της ελευθερίας… της τάχα ελευθερίας…

Είμαι ελεύθερος να είμαι άθεος, άπιστος, αλλόθρησκος, αλλόδοξος, αιρετικός…

…όπως, επίσης, είμαι ελεύθερος να πιστεύω σε Θεό, να ακολουθώ μια (όποια!) θρησκεία!


Αποδεχθείτε την ελευθερία του άλλου…

…έτσι ακριβώς όπως θέλετε να γίνεται αποδεκτή η δική σας ελευθερία!...

Ανεχθείτε τους άλλους, το διαφορετικό…

...έτσι ακριβώς όπως θέλετε να είστε ανεκτός σε ένα περιβάλλον διαφορετικότητας…

Αυτός, νομίζω, είναι ο χρυσός κανόνας της διαπολιτισμικής κοινωνικής συνύπαρξης, ειρήνευσης και ευημερίας…

…αλλά και, ταυτόχρονα, ο χρυσός κανόνας της εσωτερικής προσωπικής προόδου, καλλιέργειας και σοφίας…


Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου 2010

Είσαι (Έλληνας, Χριστιανός κ.λπ.) από τύχη ή από ελεύθερη απόφαση;…


Νομίζω πως το ’χω ξαναγράψει, το πόσο κατανοητή (μου) ακούγεται η φράση “η μάνα μου είναι η καλύτερη μάνα του κόσμου”. Ή, αντίστοιχα, “το παιδί μου…”. Ή, επίσης, “το χωριό μου είναι το πιο όμορφο χωριό της Ελλάδος”… Ή/και “του κόσμου ολόκληρου”… Και, βεβαίως, “η Ελλάδα μας είναι η ομορφότερη χώρα του κόσμου”. Και “οι Έλληνες είναι ο πιο ντόμπρος… ή ο πιο γλεντζές… ή ο πιο φιλότιμος λαός της γης”“ο πιο ιδιαίτερα μοναδικός λαός της γης”… Ακόμα και “ο περιούσιος λαός της γης

Βεβαίως, αυτό το τελευταίο, για “περιούσιο λαό”, έχει λεχθεί και εξακολουθεί να λέγεται και για άλλους. Για τους Εβραίους, για παράδειγμα. Και όχι μόνο!... Διότι λέγεται ή δεν λέγεται μεν αλλά εννοείται ή υπονοείται και για άλλους λαούς και τις χώρες τους, π.χ. για τους Γερμανούς (και τους Άρειους), για τους Άγγλους, για τους Γάλλους, για τους Αμερικανούς κ.λπ. κ.λπ….


Λοιπόν, όλες αυτές οι φράσεις μου φαίνονται τόσο κατανοητές μεν, αλλά και τόσο ακατανόητες ταυτοχρόνως…

Τόσο “λογικές”, αλλά και τόσο παράλογο να τις νιώθουν και να τις λένε κάποιοι, που να θέλουν (ή να “πρέπει”) να γίνουν αποδεκτές!...


Κατανοώ πως κέντρο του κόσμου του καθενός μας είναι ο εαυτός του. Ο καθένας μας είναι, για τον εαυτό του, η αφετηρία, ο παρατηρητής, το κριτήριο, το σημείο αναφοράς κ.λπ. κ.λπ.

Κατα-νοητό και αυτο-νόητο!...

…που, όμως, φευ, εύκολα μπορεί να κατα-ντήσει και α-νόητο!....

Είχα γράψει παλαιότερα (βλέπε εδώ: http://spourgitistefanos.blogspot.com/2009/01/blog-post_11.html) πως παλαιότερα, πριν από κάποιους αιώνες, κοινή πεποίθηση ήταν ο γεω-κεντρισμός. Που στην Αναγέννηση εγκαταλείφθηκε. Αλλά οι περισσότεροι δεν έχουμε εγκαταλείψει, δυστυχώς, τον εγω-κεντρισμό, και γι’ αυτό δεν έχουμε περάσει στην εποχή της Αναγέννησης, της προσωπικής αλλά και της κοινωνικής…

Κατανοώ, σε συνέχεια των όσων έγραψα παραπάνω, πως για κάποιους οι συνθήκες ζωής είναι τέτοιες, που δύσκολα μπορούν να ταξιδέψουν, ώστε να δουν και να γνωρίσουν. Αυτό, όμως, που μου φαίνεται ακατανόητο, αυτό που είναι αδιανόητο, είναι το να έχεις, από επιλογή και όχι εξ ανάγκης πλέον, τα μάτια σου κλειστά και να μην θέλεις να τα ανοίξεις… Και, αντίστοιχα, να έχεις και τα μάτια της ψυχής σου κλειστά, και το μυαλό σου και τη συνείδησή σου…. Κι έχω γνωρίσει, δυστυχώς, πολλούς τέτοιους. Ακόμα και ταξιδιώτες πολυταξιδεμένους. Ή σωστότερα, για να υπάρχει “σύνδεση με τα προηγούμενα” (βλ. εδώ: http://seagullstefanos.blogspot.com/2010/01/b.html και εδώ: http://seagullstefanos.blogspot.com/2010/01/blog-post_19.html) τουρίστες. “Τουρίστες της ζωής”! Που δεν αφήνουν τη ζωή να τους πλουτίσει τον νου και την καρδιά τους, με τις εμπειρίες και το φως…

Κατανοώ, έγραψα παραπάνω, κατανοώ ψυχολογικά, κάθε μάνα να βλέπει με άλλα μάτια τα δικά της παιδιά. Κι η κορακίνα, για παράδειγμα, όπως έχει λεχθεί, θεωρεί το “κρώξιμο” του πουλιού της, το ομορφότερο κελάηδημα που υπάρχει στον κόσμο… Η κορακίνα, όμως, λέμε και ξέρουμε, πως “δεν έχει μυαλό” και “δεν είναι αντικειμενική”. Ευτυχώς μάλιστα που δεν έχει και δύναμη και εξουσία, διότι θα μπορούσε, διαφορετικά, να μας έχει απαγορεύσει να ακούμε τον Μπετόβεν και τον Χατζηδάκι για χάρη των τραγουδιών των παιδιών της…

Κατανοώ ψυχολογικά, επίσης, έγραφα παραπάνω, πως για πολλούς το χωριό τους είναι το ομορφότερο χωριό της χώρας. “Φυσικό και κατανοητό”, ψυχολογικά πάντα, αφού το χωριό “φιλοξενεί” και αντιπροσωπεύει τις αναμνήσεις και τα βιώματα της παιδικής και εφηβικής ηλικίας. [Και, από μία άλλη οπτική και άποψη, μακάρι, ίσως, να το ένιωθαν αυτό περισσότεροι και δυνατότερα, για να ξανάνιωναν και να ξανάπαιρναν ζωή κάποια εγκαταλελειμμένα χωριά της αστυφιλικής Ελλάδας μας….] Αρκεί να μην έχουν την απαίτηση, αυτοί οι προηγούμενοι, οι όποιοι (αν όχι και όλοι μας…) τα χωριά τους (ή η κωμόπολή τους ή η πόλη τους….) να παραμείνουν αυτοτελείς δήμοι ή να γίνουν, οπωσδήποτε, έδρες δήμου και αντισταθούν στην προσπάθεια διοικητικού εκσυγχρονισμού της χώρας μας [Το είχαμε ζήσει γαρ στον “Καποδίστρια” και υπάρχουν φόβοι να το ξαναζήσουμε στον “Καλλικράτη”…]

Κατανοώ ψυχολογικά, έγραφα επίσης παραπάνω, να ακούω από κάποιους πως “η Ελλάδα είναι η ωραιότερη χώρα της γης”. Μα μου φαίνεται α-διανόητο και α-νόητο να το λένε, και δη μετ’ επιτάσεως, ακόμα και άνθρωποι που δεν έχουν ταξιδέψει καθόλου ή έχουν ταξιδέψει, έστω και μέσα από βιβλία, τουριστικούς οδηγούς και φωτογραφικά λευκώματα, ελάχιστα [Συνήθως, μάλιστα, αυτοί οι τελευταίοι, οι λιγοταξιδεμένοι, είναι και οι πιο επίμονοι και επικίνδυνοι, αντίστοιχα όπως οι ημιμαθείς είναι πιο πείσμονες, φανατικοί και επικίνδυνοι από αυτούς που τουλάχιστον παραδέχονται ή/και κατανοούν την άγνοιά τους….] Πώς μπορείς να λες, για παράδειγμα, πως “η Ελλάδα είναι πιο όμορφη απ’ την Κίνα” ή να λες πως “η Αμερική [οι ΗΠΑ ή ολόκληρη η Αμερική;] δεν αξίζει τίποτα μπροστά στις ομορφιές της πανέμορφης Ελλαδίτσας μας”, όταν δεν έχεις ιδέα για τις ομορφιές των αχανών αυτών χωρών;…

Ψυχολογικά κατανοητή είναι, βεβαίως, και η φράση – “θέσφατο”: “οι άλλοι λαοί δεν πιάνουν χαρτωσιά μπροστά σ’ εμάς τους Έλληνες”!.... [To “χαρτωσιά” εδώ γράφτηκε και εννοείται με τη γενικότερη μεταφορική έννοιά του και δεν αφορά και αναφέρεται στις αρχικές και περιορισμένες έννοιές της που παραπέμπουν είτε σε χαρτοκλέφτες, δηλαδή απατεώνες, είτε σε “χαρτούρα” – χρήμα, που παραπέμπει περαιτέρω σε εύκολο πλούτο από απάτες και λαμογιές, με τα οποία, βεβαίως, ημείς οι Έλληνες, ως γνωστόν, ουδεμίαν σχέσιν έχομεν!...]


Για την ακρίβεια η ψυχολογία εξηγεί και κατανοεί όχι μόνο το συγκριτικό δίπολο “Έλληνες – ξένοι”, αλλά και μια σειρά άλλων τέτοιων διπόλων που αποτελούν παραλλαγές στο αρχετυπικό δίπολο “εμείς – οι άλλοι” και μπορεί να οδηγήσει σε ένα σωρό περιχαρακώσεις, όπου το “εμείς” υπερέχει πάντα των “άλλων”!...

Και, βεβαίως, ακόμα και μέσα στο “εμείς” υπερισχύει πάντα το “εγώ”!... [Τόσα “εγώ” που υπερέχουν… όσα και τα “εγώ” που απαρτίζουν το όποιο “εμείς”!....]

Είναι, συχνά, το “εγώ” τόσο ασήμαντο και ανάξιο, που έχει την ανάγκη, για να επιβιώσει και να υπάρξει, να στρατευθεί πίσω από και μέσα σε ένα “εμείς”… και, στη συνέχεια, να αναδειχθεί, στρεφόμενο και πολεμώντας ή/και υποτιμώντας τους “άλλους”… τους όποιους “άλλους”…. Που θα μπορούσαν να είναι, σε μια άλλη περιχαράκωση, “εμείς”!...

Τους “άλλους” δεν τους μαθαίνουμε ποτέ. Ούτε καν προσπαθούμε να τους μάθουμε!...

Θα μου πεις: “Τι ζητάς τώρα”!...

…Εδώ δεν ξέρουμε καν το “εμείς”…

…και δεν κάνουμε καν προσπάθεια να γνωρίσουμε το “εγώ”…

Τι ζητάω τώρα!...


Οι Έλληνες, λοιπόν, λέγαμε, είναι “ο περιούσιος λαός της γης” επειδή…

…επειδή ακριβώς γεννηθήκαμε Έλληνες!...

Όλοι οι άλλοι είναι “βάρβαροι” ή, έστω, “παρακατιανοί”, ακριβώς επειδή δεν ανήκουμε σ’ αυτούς!

[Αν κάποιοι από εμάς είχαμε γεννηθεί, για παράδειγμα, Εβραίοι, θα ένιωθαν και θα έλεγαν, πάλι, πως ανήκουν στον “περιούσιο λαό”, μόνο που αυτός θα ήταν άλλος. Κι αν είχαμε γεννηθεί στις ΗΠΑ και είχαμε αμερικανική υπηκοότητα, δεν θα αυτοαποκαλούμαστε, βεβαίως, “Αμερικανάκια”, αλλά θα στρατευόμαστε, ενδεχομένως, στο γενικότερο αμερικανικό όνειρο, μιας μερίδας, “να σώσουν τον κόσμο”….]

Αλλά, ευτυχώς, επαναλαμβάνω, είμαστε, “είμαστε ευτυχείς και ευλογημένοι που γεννηθήκαμε Έλληνες”!... [Και κοκολογούμε, τουλάχιστον, τον Νίκο Δήμου, που τόλμησε να γράψει το “Η δυστυχία του να είσαι Έλληνας”… Και όσους άλλους νιώθουν και διατυπώνουν ανάλογες απόψεις…]

Επιπλέον είμαστε ευτυχείς και ευλογημένοι που γεννηθήκαμε και είμαστε Χριστιανοί και μάλιστα Ορθόδοξοι!

Δοξα-σμένοι Έλληνες και Ορθό-δοξοι Χριστιανοί! Γνήσιοι! Αυθεντικοί! Από κούνια”! Εκ γενετής!....

Μπορεί και να είμαστε ευτυχείς κι ευλογημένοι…

“Ευτυχισμένοι στην άγνοιά μας”, όπως λέμε συχνά για διάφορες καταστάσεις…

Η Γνώση είναι συχνά, αν όχι πάντοτε, δυστυχία. Και, ταυτόχρονα, Καθήκον, Ευθύνη, Χρέος!... Προς τους “άλλους” και προς το “εμείς” και προς τους ίδιους μας τους εαυτούς…

Το να “καμαρώνουμε” και να “κομπάζουμε” για κάτι που (μας) έτυχε να γεννηθούμε (και όχι να γίνουμε εξ επιλογής και να είμαστε, ελεύθερα) είναι, κατά τη γνώμη μου, ανόητο….

Οι αρχαίοι Έλληνες δοξάστηκαν, τιμούνται και ευ-λογούνται για αυτά που στοχάστηκαν, γι’ αυτά που δημιούργησαν, για τις αξίες που ανέδειξαν. Εμείς πώς μπορούμε να απαιτούμε να θεωρούμαστε ευλογημένοι όταν δεν σκεφτόμαστε καν, όταν καταστρέφουμε ό,τι κληρονομήσαμε, όταν απαρνιούμαστε αρχές και αξίες, όταν μιμούμαστε δουλικά (και δεν αφομοιώνουμε δημιουργικά) ξενόφερτα ήθη και έθιμα, όταν δηλαδή δεν έχουμε τίποτα από τα στοιχεία που υποτίθεται πως μας έκαναν “ξεχωριστούς” και ιδιαίτερους;….

Κι ύστερα, πάλι, τι σημαίνει για εμάς, εκείνο το “Ορθόδοξοι Χριστιανοί”;

[“Τύποις”… “Κατ’ όνομα”… “Στα λόγια”…. Όχι μεν στις ταυτότητες, αλλά “στην ταυτότητά μας”…]

Λέμε πως είμαστε Χριστιανοί, έτσι ακριβώς όπως λέμε πως είμαστε Έλληνες, χωρίς, στην πραγματικότητα, όχι απλά να μην είμαστε, αλλά ούτε καν να γνωρίζουμε τι σημαίνει… Απλά έτυχε να γεννηθούμε τέτοιοι…


Δεν θα φλυαρήσω πολύ ακόμα… Το τι εννοώ είναι απλό. Ως αφετηρία για να το εξηγήσω θα χρησιμοποιήσω δύο γνωστές παλιές διαφημιστικές καμπάνιες:

“Είσαι στην Ε.Ο.Κ., μάθε για την Ε.Ο.Κ.” [όπου “EOK”, ήδη “Ευρωπαϊκή Ένωση”] και

“Αγαπάς την Ελλάδα; Απόδειξη!” [ήδη επανήλθε… δριμύτερη!...]


Λές πως είσαι Έλληνας, λοιπόν; Μάθε και σκέψου τι σημαίνει Ελλάδα. Τι την ανέδειξε κάποτε…

Αγαπάς την Ελλάδα; Απόδειξη! Στην πράξη! Στην ουσία! Στον τρόπο σκέψης, δράσης, ελεύθερης “ανοχής” και αποδοχής του διαφορετικού. Στη δημιουργικότητα. Στις αξίες…


Λες πως είσαι Ορθόδοξος Χριστιανός, λοιπόν; Μάθε και σκέψου και νιώσε τι σημαίνει αυτό.

Κι όχι μόνο αυτό, μα και κάτι άλλο. Ο ίδιος ο Χριστός είπε να τον ακολουθήσουν “όσοι θέλουν”. Διάβασε και μάθε, λοιπόν, για τον Χριστιανισμό, μα και για τις άλλες θρησκείες, τι προτείνουν και τι πρεσβεύουν, κι ακολούθησε, τελικά, ό,τι ελεύθερα επιλέξεις. Γίνε, αν θέλεις, ένας συνειδητός Χριστιανός [ή ένας συνειδητός Μουσουλμάνος, Ιουδαϊστής, Βουδιστής ή ό,τι άλλο… “σε φωτίσει ο Θεός”]. Θα μπορείς, τότε, να καμαρώνεις και να καυχιέσαι, με το δίκηό σου, πως ήταν δική σου επιλογή και όχι αποτέλεσμα τύχης. Και όλοι, τότε, “θα σου βγάλουν το καπέλο” […Ίσως όχι όλοι! Οφείλω να σε προειδοποιήσω πως κάποιοι, φανατικοί και θερμοκέφαλοι, θα θελήσουν, ίσως, “την κεφαλή σου επί πίνακι”, επειδή θα είναι ένα σκεπτόμενο κεφάλι!...] Και αν τυχόν αποφασίσεις, συνειδητά πλέον, ότι θέλεις να λέγεσαι όχι απλά “Χριστιανός”, μα και “Ορθόδοξος”, έχοντας διαβάσει και γνωρίζοντας πλέον, υποθέτω, τι πρεσβεύουν οι “άλλοι”, οι αλλόδοξοι… τότε, υποθέτω πάλι, πως έχοντας κάνει ετούτη τη συνειδητή επιλογή, θα μπορείς, αν μη τι άλλο, αν όχι να συγχωρήσεις εσύ, τουλάχιστον να ανεχθείς τις διαφορετικές “δόξες”. Διότι το “αγαπάτε τους εχθρούς υμών” του Χριστού, περιλαμβάνει, βεβαίως, το δίχως άλλο, και τους αλλόθρησκους και τους αλλόδοξους, έτσι δεν είναι;

Αγαπάς τον Χριστό; Απόδειξη! Στην πράξη! Στην ουσία! Αγαπώντας τους άλλους!...