Εν-θουσιαστείτε!

[Συνέχεια από όσα έγραψα στο ιστολόγιό μου “Σπουργίτι”, εδώ: http://spourgitistefanos.blogspot.com/2008/12/blog-post_22.html]

Σπουδαίο συναίσθημα, σκέφτομαι, ο ενθουσιασμός!...

[Μπορεί, άραγε, να προσεγγίσει κάποιος τα συναισθήματα με τη σκέψη;…]

…Σε παρασύρει σε μια δίνη… ικανή να σε ανεβάσει ψηλά, σαν ανεμοστρόβιλος, ως τα ουράνια, “στον έβδομο ουρανό”…

…και, αντίστοιχα, αν τυχόν χαθεί, “σε ρίχνει κάτω” και μπορεί, έτσι, να συντριβείς…

Σκέφτομαι τέσσερεις –πέντε περιπτώσεις που μπορεί να συμβούν αυτά σε κάποιον: Περιπτώσεις που μπορούν να προκαλέσουν ενθουσιασμό: Η σκέψη –φιλοσοφία και η πίστη – θρησκεία… Η τέχνη… Η αγάπη κι ο έρωτας…

Όταν σε “κυριέψει” “εξ εφόδου”, που λένε, ο [θεός] Έρωτας, ο έρωτας για κάποιον ή, έστω, για κάτι… πραγματικά νιώθεις να πετάς… σε πιάνει ίλιγγος… Εν-θουσιάζεσαι με το άλλον... που γίνεται “o Θεός” σου… και σ’ ανεβάζει στα ουράνια… στον παράδεισο… Μόνο που ύστερα, το ίδιο ξαφνικά, όταν πια περάσει ο ενθουσιασμός… είναι πιθανό να σε ρίξει στην κόλαση…

Η Αγάπη σίγουρα δεν έχει την ορμή του έρωτα. Ούτε, βεβαίως, τις μεταπτώσεις του… Δεν είναι δα “ανεμοστρόβιλος” , μα ένα διαρκώς ούριο αεράκι, ένας άνεμος , που αν του αφεθείς, μπορεί να σ’ ανεβάσει (και) αυτή στα ουράνια… και να σε κρατήσει για πάντα εκεί… Διότι αυτή η Αγάπη στην οποία αναφέρομαι είναι “η αγάπη που ουδέποτε εκπίπτει”… Είναι, υπό μία έννοια και θεώρηση, “η πνοή η ζώσα” που, για τους πιστούς, ενεφύσησε, συμβολικά νοούμενο, ο Θεός στον άνθρωπο, όταν τον έπλασε “κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση”, δίνοντάς του κάτι απ’ τη δική του την ουσία… Και, όπως ξέρουμε… ή όπως νιώθουμε, σωστότερα, “ο Θεός αγάπη εστί”…

Συναφές είναι και το θέμα του “ενθουσιασμού” που προκαλεί η Πίστη…

…Κατ’ αρχάς νοούμενη ως εμπιστοσύνη. Σε κάτι ή σε κάποιον… Μια τέτοια πίστη σου δίνει τεράστιες δυνάμεις… [“Μετακινεί βουνά”, που λέει η Βίβλος…] Δίνοντας ή έχοντας εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, μπορείς να καταφέρεις τα πάντα… Έχοντας εμπιστοσύνη σε κάποιον μπορείς να τον ακολουθήσεις στα πιο ριψοκίνδυνα ταξίδια και περιπέτειες… Σωματικές και πνευματικές – διανοητικές… Ο φόβος είναι μην αποδειχθεί ανάξιος της εμπιστοσύνης… Οδηγοί και δάσκαλοι “ακραίων σπορς”, για παράδειγμα, που έβαλαν τους άλλους “να παίξουν τη ζωή τους κορώνα –γράμματα” και… την έχασαν, καθώς δεν τους υπέδειξαν τις απαραίτητες προφυλάξεις… Και έτσι, η αδρεναλίνη που γέννησε ο ενθουσιασμός “πήγε στράφι”… Το ίδιο, αντίστοιχα, συνέβη και με πνευματικούς “δασκάλους” και “ταγούς”, τάχα, γκουρού ή μοναχούς ή αρχηγούς σε διάφορες “σέκτες”… Πόσους οδήγησαν σε επικίνδυνα μονοπάτια, στο χείλος του γκρεμού… απ’ όπου γκρεμίστηκαν – συντρίφθηκαν… Ή να σας πω, να σας μιλήσω, για παράφρονες στρατηγούς που οδήγησαν το στρατό τους σε μάχες από πριν χαμένες ή/και για θρησκευτικούς ηγέτες, που εμφύσησαν τον θρησκευτικό φανατισμό ιδίως σε “νεοφώτιστους”, ενθουσιασμένους και ενθουσιώδεις “πιστούς” – “οπαδούς”, γενίτσαρους της (όποιας!) θρησκευτικής πίστης (της χριστιανικής συμπεριλαμβανομένης…) και αντί της αγάπης φύτεψαν το μίσος και, με τον ίδιο εν-θουσιασμό (τάχα!) τους οδήγησαν σε θρησκευτικούς πολέμους και σφαγές κατά των (όποιων άλλων!) “απίστων”!...

Μίλησα ακόμα, νωρίτερα, και για τη Σκέψη. Όσοι έχουν ζήσει, όσοι έχουν “βιώσει” αυτή την εμπειρία, αναμφίβολα εύκολα θα με αντιληφθούν, θα με καταλάβουν: Υπάρχουν σκέψεις που γεννιούνται στο ανθρώπινο μυαλό, πράγματα, καταστάσεις και φαινόμενα που, έξαφνα, σαν από έμπνευση, κατανοείς, θεωρίες που αιφνίδια γεννιούνται μέσα σου ή προβάλλουνε μπροστά σου… που εξίσου με τις προηγούμενες περιπτώσεις σε ενθουσιάζουν!... Σαν, ξαφνικά, όλα να φωτίζονται, σαν όλα “να μπαίνουν σε τάξη”… Και στροβιλίζεσαι σε μια διανοητική υπερδιέγερση… Το πνεύμα σου σα να ’χει καβαλήσει ένα ατίθασο άτι και να τρέχει τον ανήφορο… το άρμα σου να σε ανεβάζει ως τα ουράνια… [Έτσι όπως ο προφήτης Ηλίας… ή ο Ήλιος ο Φαέθωνας…] Μια φιλοσοφική θεωρία που γεννιέται μέσα σου, πρωτογενώς, πρωτότυπη, ή που κατανοείς, σ’ ενθουσιάζει… γιατί σου δίνει, πια, νόημα και σκοπό ζωής…

…Αλλά κι αυτός ο ενθουσιασμός μπορεί να σε οδηγήσει, ενδεχομένως, σε απογοήτευση ή/και σε καταστροφή… Σαν αντιληφθείς, για παράδειγμα, πως “ήταν φώτα, χίλια φώτα [φώτα τεχνητά…], μα δεν ήτανε το φως” που εσύ ζητούσες… Αν η φιλοσοφική θεωρία που αποδέχθηκες ως αληθινή, σου δίνει μεν νόημα, τάχα, της ζωής, αλλά όχι και σκοπό ζωής, και αντιθέτως… Αν το άλογο που “είχες καβαλήσει” γρήγορα αποδείχθηκε “κουτσό”… Ή αν το ταξίδι σου, ψηλά στον ουρανό, η πτήση σου προς τον ήλιο… σου έλιωσε τα φτερά, έτσι όπως του Ίκαρου, του (αρχικά) τόσο ενθουσιασμένου…

Υπάρχει τέλος (;) και η Τέχνη. Είτε τη συναντάς ως αποδέκτης, δηλαδή ως θεατής ενός σπουδαίου ζωγραφικού πίνακα ή ενός γλυπτού ή ως ακροατής ενός υπέροχου μουσικού κομματιού κ.λπ., είτε, πολύ περισσότερο, ως δημιουργός!... Με όποια απ’ τις δυό αυτές μορφές αν σε συνεπάρει η Τέχνη, αν σε εν-θουσιάσει, μπορεί να σε οδηγήσει, παρέα με τις Μούσες, οπουδήποτε, σε κάθε συναίσθημα… μέχρι το ακραίο όριο της αισθητικής απόλαυσης που προσφέρει ή ίδια η φύση!...

…Αυτοί οι τέσσερεις –πέντε λόγοι που μπορούν να μας κάνουν να εν-θουσιαστούμε, είναι, νιώθω και σκέπτομαι, οι δρόμοι που μπορούν να μας οδηγήσουν στο Θεό… και στην θεώση!...

Άλλωστε ας μη ξεχνάμε τη σοφία που μας προσφέρει, ενσωματωμένη σ’ αυτήν, η ίδια η λέξη [“Αρχή σοφίας, ονομάτων επίσκεψις”…]. H λέξη “ενθουσιασμός”, κατά κυριολεξία, παράγεται και προέρχεται από τις λέξεις “εν” και “Θεός”, δηλαδή “Θεός εν ημίν… Θεός μέσα μας… Θεός στην καρδιά μας”…

Αν μη τι άλλο ας είναι τα παραπάνω αφορμή για περαιτέρω σκέψεις ενόψει Χριστουγέννων!...