Προσφάτως, ο e-φιλος Σπύρος ανάρτησε στο ιστολόγιό του “Lockheart” τους “Μακαρισμούς”, θυμίζοντάς μου την παλιά μου επιθυμία και πρόθεση να αναρτήσω στο εκ των ιστολογίων μου “Eagle” ολόκληρη την “Επί του Όρους Ομιλία” (στην οποία, όπως είναι γνωστό, περιέχονται και οι “Μακαρισμοί”), ένα από τα πιο σπουδαία κομμάτια της Αγίας Γραφής.
Κι εκεί, λοιπόν, που χθες ασχολιόμουν με την προετοιμασία της ανάρτησης αυτής, πληροφορήθηκα, συμπτωματικά, ότι σήμερα γιορτάζει ένας από τους πολλούς Άγιους Μακάριους που τιμά η χριστιανική εκκλησία.
Θεώρησα τη σύμπτωση ως… οιωνό [Τα πουλιά έχουν, όπως γνωρίζετε, ήδη από την αρχαιότητα, ιδιαίτερη σχέση με την “οιωνοσκοπία” κι εγώ έχω… πολλά πουλιά να θρέψω (Seagull, Eagle, Σπουργίτι, Κλέφτρα Κίσσα)] κι έτσι αποφάσισα ότι η συγκεκριμένη ανάρτηση, της “Επί του Όρους Ομιλίας” πρέπει να γίνει σήμερα [βλέπε εδώ: http://eaglestefanos.blogspot.com/2009/01/blog-post_19.html], αλλά και να ασχοληθώ με κάποιες ετυμολογικώς συγγενείς των “μακαρισμών” λέξεις…
“Μακαριότητα” είναι “η ευτυχία, η πλήρης ευδαμονία, ο άνευ ενοχλήσεων βίος”, κατά το λεξικό, και, ειρωινά, “η πλήρης αδιαφορία, η έλλειψη πνευματικών ανησυχιών, η απραγμοσύνη”.
Μακάρι [“άκλιτος λέξις της νεοελληνικής σημαίνουσα ευχήν: είθε, άμποτε”] να μην είναι αλήθεια, μακάρι να κάνω λάθος, αλλά πολύ φοβάμαι πως στις ημέρες μας επικρατεί, όχι ειρωνικά, αλλά ως ιδανικό και ως ευκτέα κατάσταση, η δεύτερη από τις παραπάνω ερμηνείες, δηλαδή… “η πλήρης αδιαφορία, η έλλειψη πνευματικών ανησυχιών, η απραγμοσύνη”.
“Σε μακαρίζω για την αδιαφορία σου” ακούμε συχνά και μ’ αυτή τη φράση επικρίνουμε τους άλλους, πλην όμως, στην πράξη, την ίδια “μακάρια” αδιαφορία δείχνουμε κι εμείς προς τους άλλους ή απέναντι στις καταστάσεις [“των οικιών ημών εμπιμπραμένων ημείς άδομεν” μακαρίως…] και ουδόλως προχωράμε σε αυτοκριτική μας γι’ αυτό…
“Μακάριοι οι κατέχοντες…” λέμε, οι περισσότεροι. “…οι έχοντες και οι κατέχοντες”!... Οι έχοντες και κατέχοντες υλικά και μόνο αγαθά, κατά την κοινή και ευρέως διαδεδομένη αντίληψη. Ευτυχισμένοι, με άλλα λόγια, μπορεί να είναι (μόνο;!...) όσοι έχουν πλούτη. Και δόξα και ισχύ, κάθε είδους. Αυτοί, αντιστοίχως, είναι και οι στόχοι μας, η επιθυμία μας, ο σκοπός της ζωής μας [αφού “όπου ο θησαυρός ημών, εκεί και η καρδία ημών”]. Και, σχεδόν αυτονοήτως, σε θέματα πνευματικής και ηθικής καλλιέργειας και προόδου “κοιμόμαστε μακαρίως”….
Κοιμόμαστε “ύπνο βαθύ” και ήδη “κοιμόμαστε όρθιοι”… αφού, καθώς προκύπτει, δυστυχώς ουδόλως διδασκόμαστε και παραδειγματιζόμαστε από δεκάδες [αν όχι εκατοντάδες, χιλιάδες ή μυριάδες…] περιπτώσεις, διαχρονικά….
…Αρχής γενομένης [τρόπος του λέγειν… τρόπον τινά…] από τον πάμπλουτο και ισχυρό βασιλέα Κροίσο, ο οποίος, επιδεικνύοντας με υπερηφάνεια τους θησαυρούς του, θεωρούσε τον εαυτό του ευτυχή, δηλαδή μακάριο, για να εισπράξει από τον σοφό Σόλωνα το περίφημο σχόλιο – κόλαφο “μηδένα προ του τέλους μακάριζε” και, αργότερα [σε επιβεβαίωση αυτής της ρήσης – πρόβλεψης του Σόλωνα], πολλούς ισχυρούς κολάφους [“χαστούκια”…] από την ίδια τη ζωή!... [Θυμίζω ότι όταν, ηττημένος από τον βασιλιά της Περσίας Κύρο και έχοντας χάσει όλη του την περιουσία και την ισχύ, ανέβαινε προς την πυρά, έχοντας καταδικαστεί σε τέτοιο φριχτό θάνατο, ανεφώνησε “Σόλων, Σόλων, Σόλων!”, δηλαδή, με άλλα λόγια, “στερνή μου γνώση, να σε’χα πρώτα”… Μια κραυγή αγωνίας και σοφίας, που, όμως, δεν ακούγεται μέχρι τις ημέρες μας, από τα δικά μας αυτιά…]
Και βεβαίως, επαναλαμβάνω, η Ιστορία μας παρέχει άφθονα αντίστοιχα ή παρόμοια παραδείγματα [που θα ήταν άσοφο να τα χαρακτηρίσουμε υποτιμητικά και περιφρονητικά “ιστορίες!...” ή/και “παραμύθια!...”]. Τόσο παλαιότερα, όσο και στο πρόσφατο παρελθόν, αν όχι και στο παρόν!...
Η μακαριότητα, η ευτυχία [της οποίας το εννοιολογικό περιεχόμενο, πάντως, δεν μπορεί να είναι αντικείμενο της παρούσας μου ανάρτησης, καθώς χρειάζονται πάμπολλες αναρτήσεις μου για να πραγματευθώ ένα θέμα για το οποίο έχουν χυθεί “ποταμοί μελάνης”… και δακρύων… και ιδρώτα… από καταβολής κόσμου μέχρι σήμερα…] είναι η θεμιτή επιδίωξη κάθε ανθρώπου [και κάθε κοινωνίας!] για τη ζωή του ίδιου, των οικείων του και των γνωστών και φίλων του. Για την παρούσα ζωή, βεβαίως, και όχι μονάχα για την μέλλουσα, όπως θεμιτώς επιλέγουν και θεωρούν ως προτεραιότητα πολλοί και όπως θα μπορούσε να κατανοήσει κάποιος ότι εννοώ, λόγω της αναφοράς μου, λίγο παραπάνω, στη φράση “μηδένα προ του τέλους μακάριζε”.
Όχι, λοιπόν, για μένα ευτυχισμένοι δεν είναι μόνον οι… μακαρίτες! Ευτυχισμένοι – μακάριοι μπορεί να είμαστε (και) εν ζωή, αρκεί να το πάρουμε απόφαση… αρκεί να επιλέξουμε να είμαστε ευτυχισμένοι!...
Τα υλικά αγαθά, η δόξα, η εξουσία, ο πλούτος, το χρήμα, δεν είναι, κατά τη γνώμη μου, “αναγκαία ή/και ικανή συνθήκη” για την ευτυχία. Θα θυμάστε, άλλωστε, πιστεύω, την κινέζικη παροιμία για το τι μπορεί να αγοράσει κανείς με το χρήμα και τι δεν μπορεί να αποκτήσει μ’ αυτό [Όσοι θέλουν, μπορούν να το θυμηθούν διαβάζοντας εδώ: http://eaglestefanos.blogspot.com/2009/01/blog-post_14.html (“Τί μπορείς και τί δεν μπορείς να αγοράσεις με το χρήμα”)].
Η Αγία Γραφή, στους προαναφερθέντες “Μακαρισμούς” της “Επί του Όρους Ομιλίας” του Ιησού Χριστού, προβάλλει – προτείνει κάποιες ιδιότητες που θα πρέπει να αποκτήσει και να έχει κάποιος άνθρωπος για να κερδίσει την μακαριότητα και δη (επιμένω!) όχι στην μέλλουσα ζωή, αλλά και [τουλάχιστον ως πρόγευση της μέλλουσας ζωής, κατά τους θεολόγους] ήδη στην παρούσα ζωή: Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, οι πενθούντες, οι πραείς, οι πεινώντες και διψώντες την δικαιοσύνη και οι καταδιωκόμενοι εξαιτίας αυτής, οι ελεήμονες, οι καθαροί τη καρδία, οι ειρηνοποιοί, οι πτωχοί, οι πεινώντες, οι κλαίοντες, οι δεινοπαθούντες εξαιτίας της αφοσίωσης στον Ιησού Χριστό…
Όποιοι τυχόν δεν συμφωνούν, εκ πεποιθήσεως ή διότι θεωρούν τα παραπάνω ξεπερασμένα ή ατελέσφορα ή διότι δεν θέλουν να αποκαλούνται και να θεωρούνται “Χριστανοί”, εξυπακούεται πως μπορούν ν’ αναζητήσουν την ευτυχία – μακαριότητα μέσω άλλων δρόμων…
…Ούτως ή άλλως κι αυτοί εκ των “Χριστιανών” που θεώρησαν ή θεωρούν τα παραπάνω ως χρυσούς κανόνες, “μαγικούς”, “τυπικούς” και μηχανιστικά απαρέγκλιτους, είναι βέβαιο πως επίσης δεν πρρόκειται να συναντήσουν την μακαριότητα, όσο κι αν τους ακολουθούν, ιδίως δε κατ’ επιλογήν και μεμονωμένα…
Η Ιστορία (και η εποχή μας!) είναι γεμάτη από Δασκάλους και δασκάλους, μύστες και μυστικιστές, γκουρού και γιόγκι, ιδρυτές θρησκειών και σεκτών ή κινημάτων, θεωρητικούς και φιλοσόφους, ψυχολόγους και ψυχαναλυτές, συγγραφείς και φλύαρους… και “ένα σωρό άλλους”, που έχουν προτείνει “ένα σωρό άλλους” (ή/και τους ίδιους, εν πολλοίς, με διαφορετικά λόγια) κανόνες και “οδηγίες” για το πώς μπορούμε να φθάσουμε στην ευτυχία που όλοι μας ποθούμε, δηλαδή, με άλλα λόγια, να φθάσουμε “στο νησί (ή στα νησιά) των Μακάρων”.
Θυμίζω ότι κατά τη Μυθολογία “αι Μακάρων νήσοι” ήταν “φανταστικαί νήσοι, ένθα μετέβαινον αι ψυχαί των ηρώων και άλλων επιφανών ανδρών” ή, κατ’ άλλη άποψη και εκδοχή, “τόπος των όλβιων ηρώων, οι οποίοι δεν αποθνήσκουν, αλλ’ εξακολουθούν να ζουν εις τας νήσους αυτάς” ή, πάλι, τα νησιά όπου έρχονται “άπαντες οι ζήσαντες ενάρετον βίον” κ.λπ. Ενώ, όμως, υπάρχουν αναφορές για τα νησιά αυτά σε πάμπολλους αρχαίους συγγραφείς, οι απόψεις περί αυτών διαφέρουν και ποικίλλουν. Όπως, αντίστοιχα, διαφέρουν οι απόψεις των μεταγενέστερων συγγραφέων, μελετητών, γεωγράφων κ.λπ., για το πού ακριβώς εντοπίζονται, γεωγραφικά [π.χ. Μαδέρα ή Κανάριοι νήσοι]. Υπάρχει μάλιστα και η άποψη [στον Ηρόδοτο] ότι δεν είναι νησί ή νησιά μέσα σε θάλασσα, αλλά “όασις θεσπεσία επί αιχμηροτάτης ξηράς… απέχουσα τραχείαν διαμέσου της της άμμου οδοιπορίαν επταήμερον από των Θηβών της Αιγύπτου, η ταυτότης της οποίας δεν εξηκριβώθη”…
Οι τόσες αναφορές, αλλά και οι διαφορετικές σχετικές απόψεις θα μπορούσαν, κάλλιστα, να θεωρηθούν ως ένδειξη των διαμετρικά αντίθετων και, πάντως, διαφορετικών απόψεων για το πού μπορούμε να βρούμε την ευτυχία…
Κι αν δεν γνωρίζουμε πού είναι η ευτυχία [:η/οι Μακάρων νήσος/νήσοι ή όαση…] πώς μπορούμε να φθάσουμε εκεί [διά θαλάσσης ή διά ξηράς;…] και με τι πυξίδα;…
…Ίσως μόνο “πετώντας” πάνω από ξηρές και θάλασσες…
[…θα σας πει κάποιο “πουλί” από αυτά που φτερουγίζουν στον ιστοχώρο….]
…ίσως μόνο έτσι θα μπορέσουμε, κάποτε, ν’ανακαλύψουμε τον τόπο των Μακάρων…
Υ.Γ.: Μακάρι!...
1 σχόλιο:
θα σταθώ στο σημείο που αναρωτιέσαι το που θα βρούμε την ευτυχία και θα σου πω ότι η ευτυχία σίγουρα δεν βρίσκεται μόνο στα υλικά αγαθά. Η ευτυχία βρίσκεται παντού, μπορείς να νιώσεις ευτυχία βλέποντας το ανέμελο χαμόγελο ενός παιδιού, στο λουλούδι που μεγαλώνει, κοιτάζοντας τα σύννεφα, κ.ο.κ. Η ευτυχία βρίσκεται μέσα μας και όταν υπάρχει μέσα μας τότε εκπέμπεται και στους γύρω μας. Ευτυχία είναι και η εσωτερική αρμονία, η αρμονία με τον εαυτό μας. Για μια ακόμα φορά σ' ευχαριστώ γιατί με βοηθάς να δω την εξέλιξή μου.
Δημοσίευση σχολίου