Πίστευε, αλλά και Ερεύνα! Ερεύνα, αλλά και πίστευε!

Του “άπιστου Θωμά” σήμερα.

[Του αρκετά “περιφρονημένου” (για τον λόγο αυτό) στους χριστιανικούς κύκλους, αν έχω αντιληφθεί σωστά… Λες και δεν θα έπρεπε, αντιστοίχως, να “καταφρονείται” και ο Πέτρος ο “ολιγόπιστος”, που δίστασε όταν θέλησε να περπατήσει πάνω στα κύματα… Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μου…]

Η “απιστία” ή, ορθότερα, η δυσπιστία του Θωμά, μου θύμισε την πολύ διαδεδομένη φράση “πίστευε και μη ερεύνα”, στην οποία κάποιοι νομίζουν ότι περικλείεται το μήνυμα του Χριστού… Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι, έχοντας “ερευνήσει τας γραφάς”, δεν βρήκα πουθενά την φράση αυτή. Και βεβαίως δεν αποδίδει την ορθόδοξη άποψη…

Σε κάθε περίπτωση ποιο είναι (αποδεδειγμένα!) το μήνυμα του ίδιου του Χριστού; Την απάντηση την έχουμε στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα:

Στην “προκλητική” δήλωση του Θωμά “εάν μη ίδω εν ταις χερσίν αυτού τον τύπον των ήλων, και βάλω τον δάκτυλόν μου εις τον τύπον των ήλων, και βάλω την χείρα μου εις την πλευράν αυτού, ου μη πιστεύσω”, o Χριστός απαντά “φέρε τον δάκτυλόν σου ώδε και ίδε τας χείρας μου και φέρε την χείρα σου και βάλε εις την πλευράν μου και μη γίνου άπιστος, αλλά πιστός”.

[Και για όσους δεν με πιστεύουν, δηλαδή για τους τυχόν… “άπιστους Θωμάδες”, διαβάστε όλη την περιγραφή του γεγονότος στο: Ιωάννου κ’19-31]

Και συνεχίζει: “Ότι εώρακάς με, επίστευσας. Μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες”.

Αυτό το τελευταίο που έφερε στο νου, συνειρμικά, το πώς θα μπορούσαμε, ίσως, να συμπληρώσουμε τη φράση: “Μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες. Φρόνιμοι οι ιδόντες και πιστεύσαντες. Σοφοί οι ιδόντες και μη πιστεύσαντες”…. Διότι δεν είναι πάντοτε ασφαλή ούτε αυτά που βλέπουμε, ούτε αυτά που ακούμε, ούτε αυτά που αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας, γενικότερα, ούτε όλα τα τρέχοντα πορίσματα και συμπεράσματα της επιστήμης, αφού κι αυτά μπορεί να ανατραπούν, στο μέλλον, όπως τόσο συχνά έχει συμβεί στο παρελθόν…

Συνήθως αυτοί που μέμφονται τους χριστιανούς για το ότι “πιστεύουν και δεν ερευνούν” [όχι ότι δεν… “βρίσκουν (πάτημα) και το λένε”!...] είναι οι υπέρμαχοι της θετικής επιστήμης και της τετράγωνης λογικής (όπως οι ίδιοι αυτοπροσδιορίζονται).

Θυμίζω, πάντως, ότι ακόμα δεν… έχει τετραγωνισθεί ο κύκλος και ότι κατά πάσα πιθανότητα δεν πρόκειται να συμβεί “εις τον αιώνα τον άπαντα”… κάτι που προφανώς θα μπορούσε να ερμηνευτεί ότι η “τετράγωνη” λογική δεν μπορεί να καλύψει τα πάντα!....

Και για να αφήσω τα ευφυολογήματα και να μιλήσουμε σοβαρά, αν το προτιμάτε:

Πιστεύετε, αλήθεια… χμ! λάθος έκφρασή μου… Θεωρείτε, αλήθεια, πως η επιστήμη και η λογική αρκούν να δώσουν απάντηση και ν’ αποκαλύψουν την αλήθεια στα πάντα; Και θεωρείτε, ακόμη, πως και οι πιο αυστηροί υπέρμαχοι της άποψης αυτής έχουν απαρνηθεί τελείως ή/και δεν χρειάζονται καθόλου την πίστη;

Εδώ τα ίδια τα Μαθηματικά, η πιο αυστηρά δομημένη επιστήμη, δεν μπορεί να στηριχθεί μόνο στην απόλυτη και ακραιφνή λογική! [Αν δεν με… πιστεύετε, διαβάστε το “Logicomix” του Απόστολου Δοξιάδη, που πραγματεύεται αυτό ακριβώς το ζήτημα, ένα βιβλίο που βρίσκουμε, πλέον, όχι μόνο στις ελληνικές καταστάσεις των “ευπώλητων”, αλλά και στην λίστα των best sellers των New York Times….]

Αλλά και η Επιστήμη, γενικά, σε κάθε της έκφανση, θα ήταν δυνατόν, άραγε, να κάνει βήματα (πόσο δε άλματα!...) προόδου, αν δεν “πίστευε” – αποδεχόταν τα πορίσματα των επιστημόνων του παρελθόντος και δεν στηριζόταν σ’ αυτά;….

Μεγάλο θέμα, αναμφίβολα! Τεράστιο!... Γι’ αυτό και “έχουν χυθεί ποταμοί μελάνης” πάνω στο θέμα. Στο οποίο αναμφιβόλως θα επανέλθω, εν καιρώ….