…“Καλύτερα να’ναι κανείς δυστυχισμένος Σωκράτης”…

…Μια ζωή με θυμάμαι να διαβάζω…

…Κι εξακολουθώ να διαβάζω “ασυστόλως”…

…με μια αγωνία, συχνά…

…πως είναι τόσα πολλά… πως είναι ατελείωτα τα αξιόλογα βιβλία που θέλω να διαβάσω… και είναι τόσο σύντομη η ζωή μας [πολύ δε περισσότερο που, μάλιστα, εκτός από το διάβασμα, δεν πρέπει να πάψουμε να ζούμε, ποικιλοτρόπως, όλες τις άλλες εκφάνσεις της ζωής…] και δεν θα προλάβω…

[“Μια αστραπή η ζωή μας… τι να πρωτο-προλάβουμε;…”, για να παραφράσω τον ποιητή…]

…Κι όσο πιο πολύ διαβάζω… τόσο πιο πολύ αντιλαμβάνομαι πόσο περισσότερα θα πρέπει και θέλω να διαβάσω, καθώς συνεχώς ανακαλύπτω νέους, άγνωστους ή ανεξερεύνητους τόπους, λογοτεχνίας και γνώσης…

…Ήδη από χρόνια έχω αποδεχθεί το πόσο ουτοπικό ήταν το εφηβικό μου όνειρο, της “κατάκτησης” [άκουσον! άκουσον!...] της Γνώσης… Που με το πέρασμα των χρόνων, και παρά το συνεχές διάβασμα, αντί να πλησιάζει, μάλλον απομακρύνεται… Κι έτσι έχω οδηγηθεί σ’ αυτό που αποκαλείται “προσεκτικά σχεδιασμένη… ημιμάθεια”, για την οποία γράφει επαινετικά ο Γιώργος Παμπούκης στο “Ημιμάθειας εγκώμιο”, ένα από τα βιβλία που διαβάζω αυτόν τον καιρό και για το οποίο ίσως να γράψω εν καιρώ…

Ατέλειωτο, λοιπόν, κι ευθύς εξαρχής καταδικασμένο σε αποτυχία, το… κυνήγι της Γνώσης, αν βέβαια το εκλάβεις ως “κυνήγι”…

…Καλύτερα, λοιπόν, να το εκλάβουμε ως “ταξίδι”… και να το απολαύσουμε… να το απολαμβάνουμε, ως τέτοιο, κάθε στιγμή, σε κάθε έκφανσή του…

…Ως τελικό προορισμό, πάντως, και ως σκοπό ζωής, δεν νομίζω, πάντως, πως θα ’ταν σκόπιμο και έξυπνο να ορίσουμε την Γνώση.

Αυτό τουλάχιστον πιστεύω εγώ… Αυτό επέλεξα ήδη απ’ τα μικράτα μου…

Ίσως να στάθηκα τυχερός, που έπεσε νωρίς στα χέρια μου ο “Φάουστ” του Γκαίτε, κι έκρινα κι αποφάσισα πως δεν άξιζε δα (τουλάχιστον στον δικό μου πίνακα αξιών…) “να πουλήσω την ψυχή μου στον διάβολο” για τη Γνώση…

Ίσως να στάθηκα ακόμα τυχερότερος που, ακόμα μικρότερος, είχα διαβάσει και με είχε “αγγίξει” η φράση: “πολλοί πολυμαθέες νόον ουκ έχουσιν”…

Οι γνώσεις, μόνον, δεν αρκούν!

Απαιτείται, επιπροσθέτως, τουλάχιστον η σκέψη.

Κι ακόμα περισσότερο, κατά τη γνώμη μου πάντα, απαιτείται και ήθος!...

Γνώση. Σκέψη. Ήθος…

Ο συνδυασμός των δύο πρώτων απ’ αυτά θα μπορούσε, ενδεχομένως, να μας απελευθερώσει; Ερώτημα. Θα μπορούσε να μας προσφέρει την ευτυχία;

Αμφιβάλλω. Ή μάλλον είμαι σχεδόν σίγουρος για το αντίθετο.

Ο Νίτσε, νομίζω, το είχε πει, πως “για όσους επιλέγουν τη σκέψη και τη γνώση, δεν υπάρχουν χαρούμενες ζωές”…

Το έχω νιώσει κατ’ επανάληψη, τόσο παλαιότερα, όσο και στο πρόσφατο παρελθόν, ιδιαιτέρως όταν διαβάζω κάποια ιδιαίτερα βιβλία.

Ίσως γι’ αυτό κάποιοι συνάνθρωποι έχουν επιλέξει [τους δικαιολογώ και, βέβαια, τους το αναγνωρίζω…] την “ευτυχισμένη άγνοια”… Συχνά έφθασα κι εγώ στο ίδιο κρίσιμο σταυροδρόμι και κάποιες φορές δίστασα για το εάν θα έπρεπε να ξαναπάρω τον ίδιο δρόμο…

Προσφάτως, πάντως, διάβασα κάτι που μου ’δωσε κουράγιο καθώς δικαίωσε, λες, την επιλογή μου: Μια ρήση του Μιλ:

“Καλύτερα να ’ναι κανείς δυστυχισμένος Σωκράτης, παρά ευτυχισμένο γουρούνι”…

Τι αντιπροσωπεύει, όμως, άραγε, το “αρχέτυπο” Σωκράτης;

Την Γνώση ως Επιστήμη, μάλλον όχι…

Την Γνώση ως Απόπειρα Αυτο-γνωσίας, μάλλον ναι!...

Μια απόπειρα Σοφίας – Φιλο-σοφίας θα μπορούσε, πράγματι, να είναι το Ιδανικό!...