Δευτέρα 12 Νοεμβρίου 2007

Τα «θέλω» και τα «πρέπει» στη ζωή μας σήμερα


Σήμερα θέλω να γράψω για τα «θέλω» της ζωής μας.
Για τα πολλά «θέλω» και τα καθόλου «πρέπει»…
Δείγμα των καιρών μας αυτό…
Που μάλιστα νομίζω πως συνεχώς επιδεινώνεται.
Διότι πλέον οι νεώτεροι και τα παιδιά μεγαλώνουν και ανατρέφονται και γαλουχούνται έτσι…


«Θέλω αυτό, θέλω εκείνο, θέλω το άλλο»…
Αυτό, λίγο – πολύ, δεν συνέβαινε πάντοτε με τα παιδιά; Πάντοτε δεν ζητούσαν (πάντοτε δεν ζητούσαμε κι εμείς, όταν ήμασταν παιδιά…) όσο το δυνατόν περισσότερα, πάντοτε δεν ζητούσαν (:δεν ζητούσαμε…) τα πάντα;


Κάποιος παιδαγωγός και ψυχολόγος θα μας έλεγε, ίσως, πως έτσι τα παιδιά διερευνούν τα όρια…
...και πως γι’ αυτό είναι σωστό ν’ ακούν και «όχι» στη ζωή τους, ώστε να αντιλαμβάνονται πως υπάρχουν τέτοια όρια, πως δεν μπορούν να τους χαρίζονται τα πάντα, πως δεν μπορεί να τους επιτρέπονται τα πάντα…


Μα στις ημέρες μας (ή και νωρίτερα;...) αυτό έχει αλλάξει κατά πολύ…
Πόσο εύκολο είναι, πλέον, στους γονείς, να πουν το «όχι», να αρνηθούν κάτι στα βλαστάρια τους;
Οι γονείς, πλέον, λες πως νομίζουν πως θα κερδίσουν την αγάπη των παιδιών τους δίνοντας δώρα κι όχι ασχολούμενοι με τα παιδιά τους…
Ουσιαστικά είναι το «άλλοθι» των γονέων στο ότι εργαζόμενοι και απασχολημένοι συνεχώς με άλλα, δεν έχουν πλέον (παρά ελάχιστο) χρόνο να αφιερώσουν στα παιδιά τους.
Κι έτσι τους στερούν, αστόχαστα, ένα από τα κυριότερα στοιχεία της ανατροφής και της παιδείας, τον προσδιορισμό και την κατανόηση (της έννοιας) των ορίων.
Διότι, βλέπεις, ένα «όχι» θέλει, ως συνοδευτικό, να αφιερώσεις χρόνο στο παιδί, να του εξηγήσεις… (Μα πού να βρεις χρόνο;…)
Και δείχνοντας – προσδιορίζοντας τα όρια που συγκροτούν τα «μη» και τα «όχι», να τους μιλήσεις, περαιτέρω, και για την υπέρβαση κάποιων ορίων με τον αγώνα, με την προσωπική προσπάθεια για υπερβάσεις…
Μα τώρα χάθηκε, κατά πως φαίνεται [είναι «εκτός διδακτέας ύλης»…], κι αυτό το μάθημα για τις παιδικές ψυχές…
…που, φυσικά, πιο ύστερα, σαν γίνουν έφηβοι, δεν έχουν πια ούτε τις βάσεις (και είναι, πια, πολύ αργά για λόγια και για συμβουλές…) να πάρουν το μάθημα του αγώνα στη ζωή τους, να δώσουν και να προσδιορίσουν ένα σκοπό για τη ζωή τους…


Όταν τα παιδιά τα έχουν όλα, τότε τι έχουν να προσδοκούν; Για τι να αγωνίζονται;
Πόσοι και πόσοι γόνοι πλούσιων οικογενειών δεν καταλήγουν στα ναρκωτικά ή στο χωρίς τέλος κυνηγητό των ηδονών και των απολαύσεων;…


«Θέλουμε τον κόσμο και τον θέλουμε τώρα», ήταν το επαναστατικό σύνθημα μιας γενιάς.
[Πόσα θα μπορούσε να γράψει κάποιος σχετικά. Όχι, βεβαίως, μόνο θετικά ή μόνο αρνητικά. Δεν είναι του παρόντος να το κάνω. Μόνο δυό –τρεις, ελάχιστες, σκέψεις:]


Αν θέλεις, φίλε μου, τον κόσμο και τον θέλεις τώρα… πές μου, τότε, «πώς το προτιμάς»; Να στον χαρίσουμε «στο πιάτο» ή ν’ αγωνιστείς και να τον κατακτήσεις;…
Κι αν προτιμάς το δεύτερο (οπότε θα σου πω και «μπράβο», γιατί οι περισσότεροι θαρρώ πως προτιμούν το πρώτο…), να σε ρωτήσω κάτι ακόμα;
Θεωρείς και νιώθεις πως μπορείς να τον κερδίσεις «με την μία», αμέσως, χωρίς επιμονή και υπομονή;
[Μα τότε θα’ναι σαν να υποχωρεί, σαν να παραδίδεται, οπότε αντιλαμβάνεσαι πως δεν ήταν δα σπουδαίος αντίπαλος, πως δεν ήταν αντάξιός σου…]
Και… πές πως τον κατάκτησες! «Τον κόσμο όλο», σκέψου!...
Σκέφθηκες ποτέ πως έτσι δεν θα έχεις τι να κυνηγάς αργότερα, για τι να αγωνίζεσαι και τι σκοπό θα έχεις, πλέον, στη ζωή σου;…


[Και μια παρένθεση. Ολίγον άσχετη (ή μήπως όχι;): Θυμάσαι, άραγε (αν σου το δίδαξε ποτέ κανείς…) τι γράφει κάπου το Ευαγγέλιο; «Τι ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδίσει τον κόσμο όλο και (εδώ είναι η ουσία και το νόημα:) ζημιωθεί την ψυχή αυτού;»…
Κλείνω την παρένθεση (;) και επανέρχομαι, διότι πόσοι ν’ ασχολούνται και να ενδιαφέρονται στις μέρες μας για της ψυχής της καλλιέργεια…]


Στις μέρες μας οι αξίες θαρρώ πως συμπυκνώνονται σ’ αυτό που κάποια εταιρεία έθεσε ως “motto” της διαφημιστικής της εκστρατείας: «Θέλω»!
Ένα «θέλω» που δυστυχώς επικεντρώνεται και εστιάζεται και αφορά μόνο σε ένα τομέα της ζωής, που πλέον, όμως, έχει αναχθεί στα πάντα: Στον καταναλωτισμό. Στο άμεσο ξεδίψασμα της καταναλωτικής επιθυμίας της στιγμής…
Θέλω κάτι και το θέλω τώρα!
Νιώθω πως δεν υπάρχει τραγικότερο, πως το σύνθημα μιας επαναστατημένης γενιάς, που άλλα ήθελαν και άλλα επεδίωκαν, το πήραν οι αντίπαλοί της, το κεφάλαιο και οι πολυεθνικές, και το’καν δικό τους τραγούδι, διαφημιστική καμπάνια!...
«Θέλω τα πάντα και τα θέλω τώρα! Όλα! Αμέσως! Εδώ και τώρα!»
Ζούμε για να αγοράζουμε! Να καταναλώνουμε!
Χωρίς να «πρέπει» να κάνουμε «κράτει» στις επιθυμίες μας…
Επιθυμίες και όνειρα έγιναν εννοιολογικά ταυτόσημα, ένας «αχταρμάς»…
Κι όσο για τα «πρέπει», εμπόδια ασυγχώρητα στο πνεύμα της εποχής, φωνές σειρηνικές κατακριτέες…
Όλα τα «πρέπει» θεωρούνται, πλέον, πως εμποδίζουν, τάχα, το… «προσωπικό τραγούδι» και την αυτοπραγμάτωση…
Και καταγγέλλονται πως θίγουν την προσωπική ελευθερία…


«Με τόσα ψέματα που ντύθηκαν οι λέξεις…»

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Βαριεμαι..

roadartist είπε...

έχεις δίκιο στα παραπάνω!..

Ανώνυμος είπε...

Πολύ σωστός...
Ίσως φταίει κιόλας ότι η ζωή έχει γίνει τόσο δύσκολη που μας κατακλύζουν τα "πρέπει" (πρέπει να βρω δουλειά, πρέπει να καταφέρω να πληρώσω τους φόρους μου, πρέπει να μπορέσω να ξεχρεώσω το σπίτι, πρέπει, πρέπει, πρέπει...), ώστε να φαντάζει το κάθε "θέλω" σαν παράδεισος...