Ένας άγνωστός μου ταξιδιώτης του ιστοχώρου (internet), έγραψε χθες ένα σχόλιο στο ιστολόγιο (blog) μου, στο κείμενο μου που είχα αναρτήσει (post) «Περί Ελευθερίας».
...Κι ήταν το σχόλιο αυτό, σαν μία… «πέτρα που πηδάει πάνω στο νερό», το κόλπο εκείνο που επιχειρούσαμε, θυμάμαι, ήδη από την παιδική μας ηλικία, και δημιουργούσε πολλαπλούς κύκλους ομόκεντρους…
…Έτσι και τώρα… Νους και καρδιά μου «πήδηξαν» τουλάχιστον σε πέντε –έξι ενότητες σχετικών με την ελευθερία προβληματισμών… ομόκεντρων….
…Σκέφθηκα αρχικά, να πάω εσπευσμένα να «ξεθάψω» χαρτιά –χαρτάκια κάθε είδους και μεγέθους, που έχω γράψει, ήδη από παιδί, πάνω στο θέμα. [«Ελευθερία» και «Αγάπη», βλέπεις, είναι, φίλε μου, τα δύο θέματά μου τα πιο αγαπημένα… τα πιο πολυπραγματευμένα… από μένα].
Μα κάθε φορά που έχω την ευκαιρία να το κάνω, προτιμώ, τελικά, και επιλέγω, να «το πιάσω πάλι απ’ την αρχή»… Από ένα άλλο σημείο… Άλλοτε πιο ώριμος… άλλοτε πιο ελαφριά… ή από μιαν άλλη οπτική… ανάλογα και με την διανοητική και συναισθηματική κατάσταση της στιγμής…
Αυτό λέω να κάνω και τώρα…
[…και θα αφήσω γι’ άλλη φορά, στο μέλλον, ετούτο το βαρύ και «επικίνδυνο» εγχείρημα: Να τα μαζέψω όλα ετούτα, τα πολυκαιρισμένα σκόρπια φύλλα με τις σκέψεις μου, και να τις κάνω μια… βαρύγδουπη «πραγματεία»… «Περί της Ελευθερίας του Όντος», ίσως να την επιγράψω. Να την προτείνουν οι ακαδημαϊκοί καθηγητές και να την κάνουν, ίσως, «φύλλο και φτερό» (την τύχη που, ίσως, αρμόζει σ’ όλα τα βαρύγδουπα….) οι φοιτητές στα πάρκα και στις καφετέριες…]
Η ελευθερία, λέει, προέρχεται απ’ το «ελήλυθα». Ή από το «ελαύνω». Απ’ το «πηγαίνω» ή απ’ το «έρχομαι»…
[Συγχώρεσέ μου που «αλλού πατώ κι αλλού βρίσκομαι», συγχώρεσέ μου, δηλαδή, τις γλωσσολογικές, τις γραμματικές και τις ετυμολογικές αυθαιρεσίες και «υπερβάσεις»… Θεώρησέ τες ότι γίνονται «ποιητική αδεία»… από έναν μη-ακαδημαϊκό εκκεντρικό καλλιτέχνη, που ζωγραφίζει με τις λέξεις…]
…Σε κάθε περίπτωση σ’ ένα όλοι μας θα συμφωνήσουμε, κι εσύ κι εγώ το δίχως άλλο, πως η Ελευθερία είναι δρόμος!...
[…και (προς Θεού!) σε καμιά περίπτωση δεν είναι η Ελευθερία προορισμός ή «στάθμευση»… Έτσι και τράβηξες χειρόφρενο, καλέ μου φίλε, έτσι κι αράξεις σε λιμάνι και ρίξεις άγκυρα… έτσι και βγάλεις τα παπούτσια τα αθλητικά, κάνεις το μπάνιο το ζεστό κι αράξεις με τις παντούφλες σου μπροστά στο τζάκι… πάει… το έχασες το τραίνο… τον ξέχασες τον δρόμο!...]
…Να σου θυμήσω κάτι;…
[Μπορεί (ποιος ξέρει;) απλά και μόνο να δακρύσεις από τη νοσταλγία, στο άκουσμα… Μα μπορεί και να σε συγκλονίσει (για άλλη μια φορά… Μακάρι!) και να ξαναβγείς στον δρόμο…]
…Που λες… Στήσε αυτί… και άκου…
…Ο δρόμος είχε την δική του ιστορία
κάποιος την έγραψε στον τοίχο με μπογιά
είχε μια λέξη μοναχά: «Ελευθερία!»
κι έπειτα είπαν πως την έγραψαν παιδιά…
Παιδιά…. Νέοι… Μα και μεγαλύτεροι, ακόμα, που κατάφεραν να συνεχίζουν να πορεύονται…
Για πού;
…Για παντού και πουθενά…
…Όπου τους βγάλει ο δρόμος…
Αυτή δεν είναι η πραγματική ελευθερία, αν το καλοσκεφτούμε; Πόσες φορές δεν πόθησες να «πάρεις δρόμο», να αλλάξεις παραστάσεις, να νιώσεις νέος, έφηβος, παιδί… Να νιώσεις λεύτερος… Μα σε κρατούσε δεσμευμένο η ανάγκη… Η υποχρέωση «να πας στη δουλειά σου»… [Εγώ, πάντως, το ομολογώ!...]
Κι από την άλλη, πάλι, σ’ έχει προβληματίσει τι μεγάλη δέσμευση μπορεί να είναι (και αποδεικνύεται….) ακόμα και τα υλικά μας αγαθά, η περιουσία, και η αυτονόητη (ως συνέπεια) ανάγκη μας να την υπερασπιστούμε;…
…Χρόνια παλιότερα, σκεφτόμουνα, υπήρχαν άνθρωποι πολλοί (όχι όπως τώρα, που «βολευτήκαμε»), που «όλο το βιός τους» ήταν ένα δισάκι όλο κι όλο. Που «το ’ριχναν στον ώμο» και… έπαιρναν τον δρόμο… Πραγματικά ελεύθεροι άνθρωποι!...
[«Αλήθεια ή θάρρος;»… Ό,τι κι αν επιλέξεις, πες μου: Θα το ’κανες αυτό ποτέ εσύ; Θα τ’ άφηνες όλα πίσω, εδώ και τώρα, για να φύγεις;!... Εγώ και πάλι στο ομολογώ, με θλίψη και με συντριβή: Με δένουν αλυσίδες…]
….Λοιπόν…. ξέρεις, τελικά, που οδηγεί αυτός ο δρόμος; Ο δρόμος της ελευθερίας… Το έχει πει νομίζω ο Σαρτρ:
«Η Ελευθερία είναι (μία) Εξορία»
Σοφή κουβέντα!... Και βαριά… πολύ βαριά… σχεδόν ασήκωτη!...
…Μα αν, πάλι, καταφέρεις και την σηκώσεις και την ρίξεις στο νερό… όχι που θα δημιουργήσει κύκλους ομόκεντρους, σαν πριν, μα κύματα ψηλά, θεόρατα…
…Μα για αυτά, ΙΣΩΣ, μιαν άλλη φορά….
2 σχόλια:
Ναι, πιστεύω ότι η ελευθερία είναι εξορία......
Αν συσχετιστεί με την βούληση, την θέληση, την αυταπάρνηση, αλλά πάνω από όλα, από την μοναχικότητα του εξορισμένου στην ελευθερία.
Καλησπέρα :-)
«Να ταξιδέψω; Για να ταξιδέψω φτάνει να υπάρχω: πηγαίνω από μέρα σε μέρα, σαν από σταθμό σε σταθμό στο σιδηρόδρομο του κορμιού μου ή του πεπρωμένου μου, σκυμμένος πάνω από τους δρόμους και τις πλατείες, πάνω από τα πρόσωπα και τις χειρονομίες, πάντα ίδια και πάντα διαφορετικά, όπως, τελικά είναι και τα τοπία.
Εάν φαντάζομαι, βλέπω. Τί παραπάνω κάνω ταξιδεύοντας; Μόνο μία αδυναμία ακραία της φαντασίας δικαιολογεί τη μετακίνηση σαν μέσο πλήρωσης των αισθήσεων. "Κάθε δρόμος, μέχρι και αυτός ο δρόμος του Έντεπφουλ, θα σε οδηγήσει στην άκρη του κόσμου". Αλλά η άκρη του κόσμου, από τότε που ο κόσμος εξαντλήθηκε όταν τον φέραμε όλον βόλτα, είναι το ίδιο το Έντεπφουλ απ' όπου έφυγες. Στην πραγματικότητα, η άκρη του κόσμου, όπως και η αρχή του, είναι η προσωπική μας σύλληψη του κόσμου. Μέσα μας είναι που τα τοπία έχουν τοπίο. Γι' αυτό, όταν τα φαντάζομαι, τα δημιουργώ - αν τα δημιουργώ, υπάρχουν και εφόσον υπάρχουν, τα βλέπω όπως βλέπω και τα άλλα. Γιατί να ταξιδέψω; στη Μαδρίτη, στο Βερολίνο, στην Περσία, στην Κίνα, στον καθένα από τους δύο Πόλους - πού αλλού θα βρισκόμουνα, παρά μέσα σε μένα τον ίδιο, με τη δική μου ιδιαιτερότητα και τον δικό μου τρόπο να αισθάνομαι.
Η ζωή είναι αυτό που εμείς την κάνουμε να είναι. Τα ταξίδια είναι οι ίδιοι οι ταξιδιώτες. Αυτό που βλέπουμε, δεν είναι αυτό που βλέπουμε, είναι αυτό που είμαστε»
[Φερνάντο Πεσσόα, "Το βιβλίο της ανησυχίας", εκδ. Αλεξάνδρεια]
Δημοσίευση σχολίου