Κυριακή 9 Μαΐου 2010

Περί της Ηθικής, της Ποινικής και της Πολιτικής διάστασης της ΕΥΘΥΝΗΣ


6.5.2010


Ένα από τα ρητά που μ’ έχει “σφραγίσει” για τα καλά, ήδη από την εφηβεία μου, είναι αυτό:

“Να αγαπάς την ευθύνη! Να λες: Εγώ θ’ αλλάξω τον κόσμο! Κι αν δεν αλλάξει ο κόσμος, την ευθύνη θα την φέρνω εγώ!...”

[Νομίζω, αν δεν λαθεύει η μνήμη μου, πως αποδίδεται στον Ναζίμ Χικμέτ. Μπορεί σ’ αυτόν, μπορεί και σ’ οποιονδήποτε άλλον. Μικρή σημασία έχει ποιος το είπε. Αξία και σημασία έχει αυτό που λέει!...]


Ευθύνη, λοιπόν!

Στην ύψιστη μορφή της: Την Ηθική διάσταση της Ευθύνης. Με την έννοια ότι πράττουμε, ως ελεύθερα βουλόμενοι άνθρωποι, κι αναλαμβάνουμε αυτή την ευθύνη των πράξεών μας [ή/και της απραξίας μας!...] και τις όποιες συνέπειες των πράξεών μας [ή/και της απραξίας μας, επαναλαμβάνω και τονίζω…] αυτών. Αντρίκιαή παλικαρίσια”, όπως λέγαμε, όπως νιώθαμε, όπως γαλουχηθήκαμε…

Στην πορεία, στην καθημερινότητά μας, όμως, ήρθα και ήρθαμε σε (περισσότερη) επαφή με τη λεγόμενη “Ποινική Ευθύνη”. Που, καλώς ή κακώς, την έχει ανάγκη η Κοινωνία (μας). Εάν και εφόσον θέλει να ευ-νομείται και να ευ-ημερεί…

[Παρότι έχω να πω και να γράψω πολύ περισσότερα επ’ αυτών, δεν θέλω να μακρηγορήσω και, συνεπώς, εστιάζω κατ’ ευθείαν στον βασικό σημερινό στόχο μου:]


Η χώρα μας, τουλάχιστον εσχάτως, κάθε άλλο παρά ευημερεί.

Κι ο λόγος είναι (για ν’ ακολουθήσουμε αντίστροφη πορεία, σε όσα αμέσως παραπάνω έγραψα) πως εδώ και χρόνια πολλά δεν ευνομείται!

Κι αυτό διότι χάθηκε / χάσαμε, αρχικά μεν την ηθική διάσταση της Ευθύνης, στη συνέχεια δε (και ως αποτέλεσμα αυτού…) και την ποινική έκφανση της ευθύνης!...

Στη θέση της, κάποιοι καλοθελητές πολιτικάντηδες, κάποιοι ταχυδακτυλουργοί –δημαγωγοί ή κάποια “λαμόγια”, έβαλαν, λέει, άδειο πουκάμισο, ουσιαστικά, την έννοια της “πολιτικής ευθύνης”…


Να σας θυμίσω, βιαστικά κι επί τροχάδην, πώς προέκυψε η “ταχυδακτυλουργική” αντικατάσταση της ουσιαστικής έννοιας της ευθύνης με το “κούφιο” υποκατάστατό της;

“Δεν υπάρχουν θεσμοί!...” είπε κάποτε ο “Μέγας Μάγος” της Φυλής και της Αγέλης, ο Πολιτικός – Δημαγωγός. “Μόνος θεσμός είναι ο λαός!” μας πέταξε την καραμέλα, συνεχίζοντας τη φράση του… Κι ήταν η καραμέλα γλυκιά, πανάθεμά της! [“πανάγκασμά της”, που θα ’λεγε, νησιώτικα, μια φίλη μου αγαπημένη…]. Γλυκιά σαν κολακεία [εκεί στόχευε, άλλωστε, στο να μας κολακεύσει!...]. Γλυκιά σαν φρούτο της χώρας των λωτοφάγων, που μας έκλεψε την μνήμη και την κρίση… Και την “γλύψαμε” για τα καλά [όπως μας είχε “γλύψει”, με την κολακεία του, ο δημαγωγός πολιτικός…]. Και την πατήσαμε”!...


Και έτσι, από τότε, ο κάθε λαμογιο-πολιτικός, άπαξ και κατάφερνε να ξεγελάσει τον λαό, τον ευκολόπιστο, και να επανεκλεγεί, ήταν σαν να έβγαινε, άσπιλος και εξαγνισμένος, από την κολυμβήθρα του Σιλωάμ!...

Και καταλήξαμε έτσι να πιστέψουμε, όλοι, τόσον εκείνοι (:οι πολιτικοί) όσο κι εμείς (:οι πολίτες), πως η υπέρτατη Τιμωρία για κάποιον πολιτικό είναι το να μην έχει αξίωμα ή/και το να μην επανεκλεγεί…

…Κι ύστερα, από “Υπέρτατη Τιμωρία” έγινε, ουσιαστικά, “η μόνη τιμωρία”!...

[“Σε τελική ανάλυση”, κατά το κοινώς λεγόμενο, “σκασίλα του”, του λαμογιού, αν δεν επανεκλεγεί ή αν δεν πάρει και πάλι αξίωμα, αν είχε ήδη καταφέρει να κερδίσει “ένα σκασμό” οφέλη!...]


Πολιτική Τιμωρία, λοιπόν…

…και, αντίστοιχα, Πολιτική Ευθύνη”…

Η πιο “ξεφτιλισμένη”, κυριολεκτικά, και ουσιαστικά τελείως κενή περιεχομένου, έννοια ευθύνης!

“Αναλαμβάνω την πολιτική ευθύνη”, σου λέει ο “πάσα είς” πολιτικός, “με στόμφο χιλίων καρδιναλίων” ή και Πάπα, και μάλιστα [παγκόσμια πρωτοτυπία και ετούτη, στην Ελλάδα!...] ούτε καν παραιτείται!... Τόσο καλά!...

Ο e-φίλος ο Γεράσιμος, blogger του ιστολογίου “Memoryland”, έθιξε και αυτός, πρόσφατα, το θέμα και μάλιστα δύο φορές, γράφοντας για την “Ώρα ανευθυνότητας” (http://gerasimos-memoryland.blogspot.com/2010/05/blog-post_06.html) αλλά και “Όχι άλλη “πολιτική ευθύνη” (http://gerasimos-memoryland.blogspot.com/2010/04/blog-post_29.html). Σε αυτή τη δεύτερη ανάρτηση επισημαίνει, πολύ εύστοχα κατά τη γνώμη μου, πως το ίδιο “ανώδυνα” ανέλαβαν, πρόσφατα, την “πολιτική ευθύνη” των πράξεών τους και οι συλληφθέντες για τρομοκρατικές ενέργειες.


Γι’ αυτό προτείνω, ορθά – κοφτά:

Φτύστε αυτή την άγευστη πια τσίχλα της “Πολιτικής ευθύνης”.

[Είναι άλλωστε και κακόγουστο να την μασάμε… μα και χαζό για εμάς που λέμε και καυχιόμαστε πως, τάχα, “δεν μασάμε”!...]

Επαναφέρετε, επειγόντως, στο πολιτικό προσκήνιο και την Ποινική ευθύνη!

Και πάμε, όλοι μαζί, ν’ αναζητήσουμε, πάλι, την αρχετυπική έννοια της Ευθύνης, την Ηθική!...

[Προτείνω και πάλι, σχετικώς, την ανάρτηση “Περί Ηθικής (κατά τον Ε. Παπανούτσο”, στο άλλο μου ιστολόγιο, το Eagle, με αποσπάσματα από το βιβλίο “Ο νόμος και η αρετή”, εδώ: http://eaglestefanos.blogspot.com/2009/12/blog-post.html]


Δεν υπάρχουν σχόλια: