Πέμπτη 30 Δεκεμβρίου 2010

Για τον Χρόνο – Κρόνο που “τρώει τα παιδιά του”…


Προπαραμονή Πρωτοχρονιάς 2011.

Ετοιμαζόμαστε να τραγουδήσουμε το “Πάει ο παλιός ο χρόνος…”

Πάεικι αυτός!

“Να πάει και να μην ξαναγυρίσει” θα πούνε πολλοί.

“Ειδικά αυτός” θα συμπληρώσουν οι περισσότεροι. “Στον αγύριστο”, κάποιοι.

Λες και υπήρχε περίπτωση ποτέ να ξαναγυρίσει!

Ποτέ δεν πρόκειται, το ξέρουμε καλά αυτό, να γυρίσει πίσω ο χρόνος (υπό όποια έννοια!)

Εμείς, όμως, υπάρχει περίπτωση να τον ξαναφέρουμε πίσω, πάλι και πάλι, με την (ή: “στην”) μνήμη μας…


Κάθε χρόνο, τέτοιες ημέρες, οι περισσότεροι [αν όχι όλοι…], κι εγώ ανάμεσά τους, θέλοντας και μη [εμένα κατατάξτε με στους “θέλοντες”…], κάνουμε σκέψεις σχετικές: Για τον χρόνο που πέρασε (απολογισμός κάθε είδους), για τον χρόνο που έρχεται (προϋπολογισμός, αλλά και σχέδια, ελπίδες και όνειρα…), για τον Χρόνο, γενικότερα, ως έννοια.

Φέτος “μου ήρθε”, μεταξύ άλλων, να συνδέσω τον Χρόνο με τον Κρόνο [Μυθολογικά συνδέονται, ετυμολογικά είναι αμφίβολο…]. Τον Κρόνο που, όπως θυμάστε, είναι μία από τις κύριες και πρωταρχικές θεότητες, γεννήτορας πολλών άλλων, επίσης σημαντικών, θεοτήτων, που έχει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι “έτρωγε τα παιδιά του”

Με αυτά τα (μυθολογικά) δεδομένα πολλές σκέψεις θα μπορούσαμε να κάνουμε σχετικώς, ο καθένας για λογαριασμό του (και όχι μόνον…). Στα “παιδιά” του Κρόνου – Χρόνου θα πρέπει να κατατάξουμε , προφανώς, τις επιμέρους στιγμές (και γενικότερα διαιρέσεις) του χρόνου και ό,τι συμβαίνει στο πέρασμά του. Ό,τι γεννιέται – δημιουργείται, ό,τι βιώνεται και, τελικά, πεθαίνει ή/και ξεχνιέται…

Δύσκολη έννοια ο Κρόνος – Χρόνος [Αλλά και μία άλλη έννοια, συναφής, η Αιωνιότητα. Αυτή κι αν είναι δύσκολο να την αντιληφθούμε!...] Πώς να την συλλάβει “το μικρό μας το μυαλό”;… Πώς να συλλάβουμε (και) τις επιμέρους στιγμές του χρόνου;

Η δυσκολία ανάλογη με αυτή του να πιάσεις στις χούφτες σου το νερό ενός ποταμού που τρέχει ασταμάτητα…

…κάτι για το οποίο εκφράζει την θλίψη του ο ποιητής:

“Λυπούμαι γιατί άφησα να περάσει ένα πλατύ ποτάμι μέσα από τα δάχτυλά μου χωρίς να πιω ούτε μια στάλα”… Ή περισσότερες…


Δύσκολο, έγραψα παραπάνω, να συλλάβουμε τον Χρόνο.

Για να τον “δαμάσουμε”, λοιπόν, για να τον κάνουμε “του χεριού μας”, για να τον “φέρουμε στα μέτρα μας” [και να τον μετρήσουμε…], τον… κάναμε κομμάτια: Χρόνια –Μήνες – Ημέρες – Λεπτά – Δευτερόλεπτα…

Χρόνος ψιλοκομμένος”…

Και [ίσως εξαιτίας αυτού, άραγε;] εύκολα αναλώσιμος…

…Σαν… πασατέμπος”…

[…εκ των “passer” και “temps”… δηλαδή “περνάει ο χρόνος”…]


Ποιός “Κρόνος που τρώει τα παιδιά του” [που λέει ο μύθος…]

Εμείς, παιδιά του Χρόνου, σκεφθείτε πώς τρώμε τα παιδιά του, πώς δηλαδή αφήνουμε τον χρόνο και τις στιγμές του να περνούν άπραγες, ανεκμετάλλευτες, άδειες, ανούσιες… [όχι στον μύθο πια, αλλά στην τραγική πραγματικότητα…]


Εμείς οι άνθρωποι έχουμε με τον χρόνο μια ιδιότυπη σχέση. Αγάπης και μίσους, μα και αδιαφορίας…

Δεν αναφέρομαι μονάχα στην καθημερινότητα της σύγχρονης εποχής, για την οποία είχα γράψει, προ διμήνου περίπου, στο άλλο μου blog, το “Σπουργίτι” [βλ. εδώ: http://spourgitistefanos.blogspot.com/2010/10/blog-post.html], ότι βιαζόμαστε, για να κερδίσουμε λίγο ελεύθερο χρόνο, για να τον αφήσουμε, τελικά, να περάσει ανεκμετάλλευτος...

Αναφέρομαι γενικότερα για όλη τη ζωή μας, διαχρονικά:

Ως παιδιά θέλουμε να μεγαλώσουμε γρήγορα, για να ζήσουμε, όπως νομίζουμε, την ελευθερία που υποθέτουμε ότι προσφέρει η ενήλικη ζωή…

[Αλλά και…] Ως γονείς στερούμε, ενδεχομένως άθελά μας και αλόγιστα, τα παιδιά από την παιδικότητά τους, και τα φορτώνουμε με “εφόδια για τη ζωή” τους, στερώντας τους, έτσι, ένα μεγάλο κομμάτι πραγματικής ζωής!...

Αργότερα, πάλι, θυσιάζουμε κατ’ επανάληψη το παρόν στο βωμό του “καλύτερου μέλλοντος” ή των ασφαλών γηρατειών…

Άλλοτε “σπρώχνουμε τον χρόνο” για να φθάσουμε “μια ώρα αρχύτερα” στο μέλλον, κι άλλοτε μένουμε κολλημένοι ή γυρίζουμε στο παρελθόν, με αποτέλεσμα, τελικά, να χάνουμε και να μην ζούμε το παρόν, την πεμπτουσία του χρόνου, δηλαδή τις στιγμές του και ό,τι αυτές έχουν να μας προσφέρουν, που είναι, τελικά, η ίδια η ζωή, που την αφήνουμε να πηγαίνει χαμένη…

[“Στερνή μου γνώση, να σε ’χα πρώτα” !...]

Κι όταν μεγαλώσουμε πια, προσπαθούμε να… “παγώσουμε τον χρόνο” και να κρύψουμε τα αποτυπώματα που αφήνει επάνω μας, χρησιμοποιώντας τερτίπια και φτιασίδια, βαφές και καλλυντικά, μακιγιάζ και κρέμες, αντιρυτιδικές και αντιγηραντικές… “Αρνούμαστε” να φανεί ότι γερνάμε, αρνούμαστε και να γεράσουμε, συχνά παλιμπαιδίζοντας… Ίσως φταίει (και πάλι…) ότι δίνουμε σημασία στο “φαίνεσθαι”, στην εμφάνιση, και όχι στο “είναι”, στην ουσία.

Διότι το πέρασμα του χρόνου και τα γηρατειά μόνο έτσι αντιμετωπίζονται - αποτρέπονται: Κρατώντας ζωντανά μέσα μας όλα εκείνα που χαρακτηρίζουν τα παιδιά και τους νέους, δηλαδή, μεταξύ άλλων, την περιέργεια, το ενδιαφέρον για τα πάντα, τον ενθουσιασμό της μάθησης, της γνώσης και της δημιουργίας…


Στην ακριβώς προηγούμενη φράση μου χρησιμοποίησα δύο λεξούλες που, ίσως, ελάχιστη σημασία τους δίνουμε:

Ενθουσιασμός και Ενδιαφέρον!

Η πρώτη λέξη [“ενθουσιασμός”] σχετίζεται ετυμολογικά με τα “εν” και “Θεός”, δηλαδή με την εικόνα του Θεού (ή τον ίδιο τον Θεό) που κρύβουμε μέσα μας! [Στην οποία είχα αναφερθεί δια μακρών, προ διετίας περίπου, εδώ: http://seagullstefanos.blogspot.com/2008/12/blog-post_22.html]

Η δεύτερη λέξη [“ενδιαφέρον”], σύμφωνα με τα ετυμολογικά του λεξικού Μπαμπινιώτη, σχετίζεται με τη διαφορά [:μας εν-διαφέρει ό,τι διαφέρει], όπως και στις ξένες γλώσσες [πρβλ. inter-esse (:βρίσκομαι ανάμεσα)]. Προσωπικά έχω δώσει ένα φανταστικό [αλλά, πάντως, “φανταστικό!”…], μη επιστημονικό, νόημα, στη λέξη: “εν-δια-φέρον”, αυτό που φέρνει στην κατάσταση του Δία και στα όσα η έννοια “Ζευς- Δίας” (μπορεί να) υποκρύπτει.

Ο Ζευς – Δίας [που αποτέλεσε αντικείμενο πρόσφατης ανάρτησής μου, εδώ: http://seagullstefanos.blogspot.com/2010/11/blog-post.html], θυμίζω και επισημαίνω, δεν φαγώθηκε από τον πατέρα του τον Κρόνο - Χρόνο, επέζησε αυτού και επικράτησε!...

…για κάποιους λόγους που θα ήταν χρήσιμο να αναζητήσουμε, νοητικά, να διδαχθούμε απ’ αυτούς και, τελικώς, να εκμεταλλευτούμε…

[Ίσως, λοιπόν, ο Ζευς – Δίας να επέζησε και να επικράτησε διότι βίωσε κάθε στιγμή του χρόνου, αντλώντας όποια εμπειρία και όποιο μάθημα – δίδαγμα προσφέρει η κάθε στιγμή, κάτι δηλαδή που θα έπρεπε να κάνουμε κι εμείς, εκμεταλλευόμενοι τον χρόνο].

Γράφοντας τα παραπάνω, μου ήρθε και μια νέα σκέψη –ιδέα, σε σχέση με όσα έγραφα τις προάλλες για τον Δία [http://seagullstefanos.blogspot.com/2010/11/blog-post.html, την οποία ανάρτηση θα σπεύσω να συμπληρώσω με τα παρακάτω]:

Ο Δίας –Ζευς, που ως Δίας “διαιρεί” και ως Ζευς “ζευγνύει” τις παρατηρήσεις του, τα βιώματά του, τις εμπειρίες του και τις γνώσεις του, δηλαδή αναλύει και συνθέτει τα δεδομένα, δημιουργεί, κατά περίπτωση, με αυτή την αναλυτική και συνθετική μέθοδο, τόσο Επιστήμη όσο και Φιλοσοφία!


Καλή και Δημιουργική Χρονιά!

Ας εκμεταλλευτούμε δημιουργικά [και όχι απλώς οικονομίστικα “παραγωγικά”] τον χρόνο μας!

“Ο χρόνος είναι χρήμα”!... Έτσι δεν λένε;

Το χρήμα το έχουμε στερηθεί, λίγο –πολύ, ιδίως τον τελευταίο καιρό, με ευθύνη άλλων κατά βάση.

Ως προς τον χρόνο και τη διαχείρισή του, πάντως, το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης ανήκει σ’ εμάς, αφού τον όποιο “ελεύθερο χρόνο” μας τον τρώμε – τον σκοτώνουμε, συνήθως, χαζεύοντας μπροστά στην τηλεόραση [που, με τη σειρά της, μας σκοτώνει τη σκέψη και τη δημιουργικότητα] ή “διασκεδάζοντας” και όχι “ψυχαγωγούμενοι”!...


1 σχόλιο:

Βάσσια είπε...

Στέφανε πέρασα να σου ευχηθώ χρόνια πολλά και το 2011 να είναι καλύτερο, πρέπει να είναι.

Τις πιο ζεστές ευχές μου.

Φιλιά
:-)