“Δεν έχω τίποτε άλλο, παρά Ελευθερία και Γλώσσα”, είπε ο σοφός…
“…και καμιά δεκαριά ακόμα αξίες”, προσθέτω εγώ, αν μου επιτρέπετε, “για τις οποίες αξίζει κανείς να ‘παθιάζεται’, όταν τις σκέπτεται, όταν τις συλλογιέται”…
“Όποιος συλλογιέται ελεύθερα, συλλογιέται καλά”, μου ήρθε στο νου, συνειρμικά…
Κι όχι μονάχα όποιος συλλογιέται,. Βέβαια, μα κι όποιος λέει τη γνώμη του ελεύθερα και όποιος δρα και πράττει ελεύθερα!...
Εύκολο να τα λες (: “μεγάλα λόγια”!...), δύσκολο να τα εφαρμόζεις!...
(“Μεγάλη κουβέντα” μπορεί ν’ αρχίσει τώρα…)
Τι σημαίνει, άραγε, ελευθερία σκέψης, ελευθερία λόγου, ελευθερία πράξης; Πώς και πού οριοθετούνται οι όροι αυτοί;…
-Τι;… Όρια στην ελευθερία;!... Άπαγε της βλασφημίας!...
-Κι όμως… Υπάρχουν και στην Ελευθερία όρια. Πρέπει να υπάρχουν. Προσδιορισμένα από εμάς τους ίδιους. Με κριτήρια τουλάχιστον (αυτά μπορώ να προσδιορίσω τούτη τη στιγμή) τη Λογική και την Ωφελιμότητα.
“Πάντα μοι έξεστι, αλλ’ ου πάντα συμφέρει”!
(Όλα μου επιτρέπονται, αλλά δεν ωφελούν τα πάντα…)
Σοφή ρήση! Μακάρι να μπορούσε να διαποτίσει το “είναι” μας, τη σκέψη μας, τον τρόπο ζωής μας…
Διότι, βεβαίως, σκέπτομαι, η Ελευθερία δεν είναι η υπέρτατη αξία, το υπέρτατο ιδανικό, ο τελικός σκοπός μας;
Ναι;…
Για κάποιους (για πολλούς…) ο τελικός σκοπός είναι “να πάνε στον Παράδεισο”…
…Κι αυτό μου θυμίζει, συνειρμικά, το έξυπνο γκράφιτι που είχα διαβάσει παλιότερα:
“Τα καλά κορίτσια πάνε στον Παράδεισο. Τα κακά κορίτσια πάντε παντού”!...
Είναι απόδειξη ελευθερίας αυτό, δηλαδή το να μπορείς να πηγαίνεις παντού, έτσι δεν είναι;
Αλήθεια, τα… έξυπνα κορίτσια, τα μυαλωμένα, θα πήγαιναν παντού;…
Γενικότερα: Ο σώφρων, ο λογικός άνθρωπος, θα έκανε τα πάντα; Θα δοκίμαζε τα πάντα; Αλόγιστα – ασυλλόγιστα;…
Είμαστε ελεύθεροι να κάνουμε τα πάντα!
“Ακόμα και να χτυπάμε το κεφάλι μας στον τοίχο”, όπως (μου) έλεγε ένας άνθρωπος σοφός…
Ακόμα και να δοκιμάσουμε ναρκωτικά και ψυχοτρόπες ουσίες, για να βιώσουμε, όπως λένε, το “ταξίδι ελευθερίας”…
…με κίνδυνο, ενδεχομένως, να εθιστούμε στις ουσίες…
(…κι ύστερα “να χτυπάμε το κεφάλι μας”…)
Ναρκομανείς… Καπνιστές… Αλκοολικοί… Χαρτοπαίκτες… Τζογαδόροι…
…Όλοι αυτοί ήταν και δήλωναν ελεύθεροι άνθρωποι, που πια βρίσκονται αλυσοδεμένοι στα πάθη τους… δούλοι των παθών τους…
Να σας θυμίσω κι άλλα (σκληρά και εξαρτιογόνα) ναρκωτικά, κι άλλα δεσμά που… επιλέγουμε ελεύθερα;
Ιδεοληψίες…
Προκαταλήψεις…
Στερεότυπα…
…αλλά ακόμα και Συνήθειες.
Ναι, οι απλές καθημερινές μας συνήθειες, μας έχουν, συχνά, δεμένους χειροπόδαρα, όπως τον Γκιούλιβερ του παραμυθιού οι χιλιάδες μικροσκοπικές κλωστές των μικροσκοπικών ανθρώπων…
Με τόσα πάθη, ιδεοληψίες, προκαταλήψεις, στερεότυπα, συνήθειες και αυτοματισμούς, λοιπόν, μπορούμε, άραγε, να μιλάμε για Ελευθερία;
Θυμάμαι τον δάσκαλο Ευάγγελο Παπανούτσο, να εξηγεί παραστατικά και διεξοδικά, στο σπουδαίο βιβλίο του “Ο νόμος και η αρετή” (του οποίου μικρά αποσπάσματα μπορείτε να διαβάσετε στο άλλο ιστολόγιό μου, το “Eagle”, εδώ: http://eaglestefanos.blogspot.com/2009/12/blog-post.html), πως οι πράξεις οι ανθρώπινες έχουν αξία και σημασία, όταν είναι προϊόν σκέψης, βούλησης, απόφασης και συνειδητής επιλογής, όταν δηλαδή είναι ελεύθερες πράξεις.
Και μόνο τότε αξίζουν να λέγονται Ηθικές Πράξεις…
Κι όμως πολλοί πιστεύουν και διαδίδουν, δυστυχώς, πως η Ηθική είναι εννοιολογικά εχθρός της Ελευθερίας…
Λυπάμαι, κύριοι. Διαφωνώ!...
Η Ηθική εχθρεύεται και αντιτάσσεται στην ψευδεπίγραφη ελευθερία, στην Ελευθεριότητα…
…στις γυναίκες και στους άνδρες των “ελευθέρων ηθών”…
Πριν κλείσω τη σημερινή γραφή μου περί Ελευθερίας, θέμα στο οποίο, βεβαίως, και στο παρελθόν έχω αναφερθεί [εδώ: http://seagullstefanos.blogspot.com/2007/11/blog-post_26.html κι εδώ: http://seagullstefanos.blogspot.com/2007/11/blog-post_30.html], και σίγουρα θα επανέλθω, επιτρέψτε μου μια επισήμανση:
Αποτελεί, όπως διάβασα, αντιεπιστημονική παραετυμολογία η άποψη πως η λέξη “ελευθερία” σχετίζεται με τον μέλλοντα “ελεύσομαι” του ρήματος “έρχομαι” και είναι, δηλαδή, ελεύθερος αυτός που “πάει κι έρχεται” όπου θέλει, ελεύθερα (άποψη που, σημειωτέον, είχα αποδεχθεί, τρόπον τινά, ανεξέλεγκτα). Όχι, λοιπόν! Η λέξη “ελεύθερος” στηρίζεται και προέρχεται από τη ρίζα “-λευθ-” που σήμαινε “αυξάνω, αναπτύσσομαι”…. Και έτσι ακόμα, όμως, οι έννοιες αυτές σημαίνουν κίνηση και όχι, βεβαίως, κάτι σταθερό και παγ(ι)ωμένο… Κάτι που όσο το διερευνούμε, αυτό και τα όριά του, όσο το βιώνουμε και το κατανοούμε, όσο το κάνουμε κτήμα μας και πράξη (εκούσια και συνειδητή), τόσο αναπτυσσόμαστε!...
Η Ελευθερία δεν είναι (αυτο-) σκοπός… δεν είναι στόχος…
Δρόμος είναι η Ελευθερία!...
Δρόμος, ενδεχομένως προς την εξορία, όπως είχε χαρακτηρίσει την ελευθερία ο Σαρτρ.
Υ.Γ.-1: Τόσο τη ρήση αυτή του Σαρτρ, όσο και πολλές άλλες ρήσεις περί Ελευθερίας, ανάρτησα, σήμερα, στο “Eagle” ιστολόγιό μου, εδώ: http://eaglestefanos.blogspot.com/2009/12/blog-post_15.html
Υ.Γ.-2: Η Ελευθερία είναι το θέμα και το αντικείμενο των σημερινών μου αναρτήσεων και των τεσσάρων ιστολογίων μου:
“Eagle”: Γνωμικά, Ρήσεις και Αποφθέγματα περί Ελευθερίας (http://eaglestefanos.blogspot.com/2009/12/blog-post_15.html)
“Seagull”: Περί Ελευθερίας. Πάλι και πάλι… (http://seagullstefanos.blogspot.com/2009/12/blog-post.html)
“Σπουργίτι”: Θεός και Ελευθερία (http://spourgitistefanos.blogspot.com/2009/12/blog-post_15.html)
“Κλέφτρα Κίσσα”: Ελευθερία, πού βρίσκεσαι; (http://kleftrakissa.blogspot.com/2009/12/blog_14.html)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου